Xom ashyo: polivinilxlorid - 20g; xlorbenzol - 130g; azobisizoyog` kislotasining dinitrili - 0,01g; xlor; inert gaz.
Jihozlar: Rasm.5 dagi jihoz; aralashtirgich o`rnatilgan 3l.li stakan; tomchilovchi voronka; suvli hammom; Byuxner voronkasi; quritgich.
Aralashtirgichli uzun bo`yinli kolbaga, xlorbenzol, xlorbenzolda erigan initsiator va polivinilxlorid solinib, harorat 35-40 oC gacha ko`tariladi. Ushbu haroratda polivinilxloridni eritib olingach, eritma Rasm.16 da keltirilgan xloratorga o`tkaziladi va azot bilan xavo siqib chiqariladi. Xarorat yana 40 oC gacha ko`tarilib, xlor o`tkazish boshlanadi. Xlor berish boshlanganidan keyin haroratni 60 - 70 oC gacha ko`tariladi. Ushbu haroratda xlorlash tez ketishi natijasida harorat ekzotermik issiqlik xisobiga 108 - 110 oC gacha ko`tariladi. Xlorlash, xlorlab olingan namuna atsetonda to`liq eriydigan holga kelgunicha davom ettiriladi. Xlorlash jarayonini umumiy vaqti 10 - 12 soatni tashkil etadi. hosil bo`lgan vodorod xloridi, reaktsiyaga kirishmagan xlor, xlorbenzolni bug`i va azot qaytargich sovitgichga uchib chiqib, u erda xlorobenzol reaktsion muhitga qaytib tushadi, qolgan gazlar esa tozalash va yutilish idishlariga tushadilar. Xlorlash tugagach, reaktsiya muhiti 80 - 100 oC da azot bilan puflanib, vodorod xloridi va xlordan tozalanadi. So`ngra polimer eritmasi tomchilovchi voronkaga o`tkazilib u erdan aralashtirgich bilan aralashtirib turilgan 3 l.li stakandagi issiq suvga (60 - 70 oC eritmadan 10 barobar ko`p) tomchilab solinadi. Cho`kmaga tushgan polimer Byuxner voronkasida filtrlab olinadi va 100 oC haroratda quritib olinadi.
Topshiriq
1. Polimerni chiqishini aniqlang.
2. Polimerdagi xlor miqdorini aniqlang.
3. Polimerni organik erituvchilardagi eruvchanligini aniqlang.
Adabiyotlar:
1..Magrupov F.A. "Sintetik va tabiiy yuqori molekulali birikmalar kimyoviy texnologiyasi" fanidan ma`ruzalar matni.Toshkent 2007.
2.A.P.Grigor'ev, O.Ya.Fedotova "Laboratorniy praktikum po texnologii plasticheskix mass" Moskva, Vis.shk. 1986.
3.Magrupov F.A.,Polimerlar va plastik massalar texnologiyasidan laboratoriya amaliyoti.Toshkenт 2007, (elektron variant)
|