7.1-shakl.
256
tishli (7 .1-shakl,У); aylanma tishli (7 .1-shakl, g); vintli (7 .1-shakl,
h);
chervyakli (7 .1-shakl, /) ; gipoidli (7.1-shakl,
j ) uzatmalar;
- g ‘ildirakning aylana bo'yicha tezligi: 0,5 m/s gacha sekin
harakatlanuvchi uzatma; 3 - 1 5 m/s gacha sekin harakatlanuvchi uzatma;
15 m/s dan ko ‘p harakatlanuvchi uzatma;
- himoyalanish darajasi bo'yicha: ochiq joylashgan, vaqt-vaqti bilan
moylanib turadigan, yopiqli va doimo moylanib turadigan ilashmalar;
- ichki ilashmali (7 .1-shakl,
k) va aylanma harakatni ilgarilama
hamda qaytma harakatga o'zgartiruvchi (7 .1-shakl,
I) reykali ilashma
(uzatma) bo'ladi.
2-§. Silindrik tishli g‘ildiraklar (GOST 16532-70)
Friksion (ishqalanish) uzatmada ikki silindrik g'ildirak o'zaro
ishqalanib harakt qiladi. O 'zaro ishqalanib aylanma harakat qilayotgan
silindrlami boshlangich slindrlar deb qabul qilib, ulam ing diametrlarini
boshlang'ich yoki bo'luvchi aylanalar diametri deb hisoblash mumkin.
Tishli g'ildirak chizmasida bunday aylanalar shtrix-punktir chiziq bilan
tasvirlanadi. G 'ildirak tishlarining kallaklari shu boshlang'ich aylanadan
yuqorida, tish oyog'i (tubi)ning qismlari shu boshlang'ich aylananing
ostida joylashadi. Shunday qilib boshlang'ich yoki bo'luvchi aylana
tishlami ikkiga ajratuvchi aylana hisoblanadi.
Har qanday g'ildirakning chizmasini chizish shu boshlang'ich
aylanadan boshlanadi. Qolgan geometrik parametrlari quyidagi teng-
lamalar yordamida aniqlanadi (7.2-shakl).
- boshlang'ich (bo'luvchi) aylana diametri -
d=mz;
- tish kallagining balandligi
-
h= m ;
- tish oyog'ining balandligi
-
h= 1,25m;
- tishning umumiy balandligi
-
h=2,25m;
- tashqi (chiqiqlar) aylanasi diametri
-
d=m(z+2);
- ichki o'yiqlar (tish oyog‘i) aylanasi diametri - d = d - 2,5m;
- val uchun aylana diametri
-
cfcQ,2d ;
- tishli g ‘ildirak qalinligi
-
b=(S-0\0)m;
- gupchak diametri
-
d = (\6-2)dv;
- gardish diametri
- dva=d-(6 - \0)m;
- disk (mustahkamlash devori) qalinligi
-
k=0,3b;
257
d=Q,25(d - d j ;
e
7
'
gar
g up
D=0,5(d
gar
+d );
g a r
gup/
|