• 7 .5 -shakl. 261 7 .6 -shakl.
  • ‘z b e k ist 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi




    Download 13,35 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet146/237
    Sana11.12.2023
    Hajmi13,35 Mb.
    #116299
    1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   237
    Bog'liq
    Chizmachilik.I.Raxmonov. 2016

    7 .4 -shakl.
    enidan katta bo‘lsa, birdaniga ikkita g'ildirakda tish o ‘yishni tashkil qilish 
    maqsadida, gupchakni bir tomonga siljitib tayyorlash lozim (7.4-shakl,
    b, d).
    Shevronli tishli g'ildiraklarda tish balandligi kaltaroq bo‘lib, 
    h=2,5 nr, 
    e=(10...15) 
    nr, s= (2,5...4) m, qolgan parametrlari silindrik tishli 
    g ‘ildiraklar kabi olinadi.
    7 .4 -shakl, 
    b da silindrik tishli g ‘ildirakning ish chizmasi ko‘rsatilgan. 
    Bosh ko ‘rinishda g ‘ildirakning barcha elementlari aniq tasvirlanganligi 
    uchun uning yon ko'rinishida faqat val teshigi shponka ariqchasi uchun 
    ko'rsatilgan.
    Tishli g ‘ildirakning chizmasini chizish uchun, dastlab, uning moduli 
    va tishlarining soni m a’lum boMishi kerak.
    Misol. Silindrik tishli g ‘ildirakning moduli 
    m=5, tishlar soni z=25 
    berilgan bo ‘lib, uning chizmasi chizilsin (7.5-shakl).
    Silindrik tishli g ‘ildirakning chizmasini chizishda, avval, uning 
    boshlag‘ich aylana diametri 
    d(d-z) aniqlab chiziladi. Keyin unga nisbatan 
    tishlar balandligi 
    ha va h lar aniqlanib, tashqi chiqiqlar aylanasi dt hamda 
    ichki o ‘yiqlar aylanasi 
    a. chiziladi (7.5-shakl, a).
    Qolgan konstruktiv yasashlar keltirilgan tenglamalar yordamida 
    parametrlari aniqlanib chizib chiqiladi (7 .5 -shakl, 
    b).
    260


    7 .5 -shakl.
    261


    7 .6 -shakl.
    Ichki 
    ilashmalar. 
    Konstruktiv 
    nuqtayi 
    nazardan tashqi ilashmali tishli uzatmalami 
    ishlatishning iloji bo‘lmagan holda, ular ichki 
    tishli ilashma bilan almashtiriladi. 7.6 -shaklda 
    tishlari g ‘ildirak ichida joylashgan silindrik tishli 
    g ‘ildirakning shartli tasviri ko‘rsatilgan. Bunday 
    g ‘ildiraklarda tishning qalinligi va o ‘yiqlarining 
    kengligi tashqi ilashma tishli g ‘ildiraklarnikiga 
    Ichki tishli ilashmalar g ‘ildiragi yetaklanuvchi
    o ‘xshash bo ‘ladi. 
    hisoblanadi.
    Silindrik tishli ilashma tasviri. Tishli ilashmalarda boshlang‘ich ay­
    lanalar o ‘zaro urinma qilib chiziladi. Bu yerda boshlang‘ich aylanalaming 
    biri 
    dr  ikkinchisi d\ deb belgilanadi (7.7-shakl).
    Masalan, moduli 
    m= 5, tishlaming soni z = 12, z = 20 berilgan silindirik 
    tishli uzatma chizmasi quyidagicha chiziladi:
    1) ikkala g ‘ildiraklar orasidagi masofa <3,(9,
    =an=(d,+dj :2=(60+100):2= 
    =80 aniqlab olinadi.
    2) boshlang‘ich aylana 
    (dr d\ ) lar bir-biriga urintirib chiziladi 
    (7 .7 -shakl, a).
    3) tashqi (chiqiqlar) 
    df va ichki (o'yiqlar) d. aylanalar diametrlarining 
    radiuslariga mos holda 
    ha va h larni qo‘shib chiziladi (7.7-shakl, b).
    4) qolgan konstmktiv yasashlami jadvalda keltirilgan tenglamalar 
    orqali barcha parametrlari aniqlanib chiziladi (7.7-shakl, 
    d).

    Download 13,35 Mb.
    1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   237




    Download 13,35 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    ‘z b e k ist 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

    Download 13,35 Mb.
    Pdf ko'rish