|
I BOB. TASVIRIY SAN’ATNING NAZARIY ASOSLARI
|
| bet | 6/28 | | Sana | 26.05.2023 | | Hajmi | 4.05 Mb. | | #65014 |
Bog'liq Zamonaviy binolar aks etgan manzara kompozitsiyasini bajarish talabalarning-manzara-ishlash-zharayonidagi-bazi-muammolar, o-quvchilarining-badiiy-tasavvurlarini-rivojlantirishda-tasviriy-san-at-mashg-ulotlarining-ahamiyati (1), O`zbеkistоn rеspublikasi оliy va o`rta maхsus ta’lim vazirligi u (1), d6e2f2b58ed21b81785e6636df674ecc HAYKALTAROSHLIK, 181-184, 307-Текст статьи-696-1-10-20201220 (1), 2#039;ruza. Xolis fonda yalang‘och erkak gavdasi (1), Академик рангтасвир дарслик 21 22 2 2, БМИ ҲАЙКАЛТАРОШЛИКI BOB. TASVIRIY SAN’ATNING NAZARIY ASOSLARI
1.1.Kompozistiya.
Ta’lim tizimining barcha bo’g’inlarida tasviriy san’atning nazariy asoslari bilan tanishtirish o’quv rejalarida tegishli o’rinni egallaydi. Bunda asosiy e’tibor kompozistiya, yorug’soya, rangshunoslik, prespektivani o’rgatishga qaratiladi.
“Kompozistiya” atamasi lotin tilidan olingan bo’lib, tuzilish, birlashish, bog’lanish ma’nosini anlatadi. U ijodkor g’oyasini tomoshabinga aniq, oson, tez etib borishiga xizmat qiladi. Kompozistiya orqali rassom asardagi mazmunni chiziq, shakl, rang va boshqa vositalar orqali uni kishiga ta’sir kuchini oshiradi va tartibga keltiradi. Uning elementlarini o’zaro bog’lab joy-joyiga qo’yadi, fazoviy kenglikni yaratadi. Harbir tasviriy san’at asarida kompozistiya bo’ladi. U asar yaratilishida birinchi galda hal etiladiga muhim qism hisoblanadi. Kompozistiyaning o’ziga xos qonunlari, qoidalari, vosita va uslublari mavjud. Kompozistiyaning qonun va qoidalarini, vosita va uslublarini o’rgatuvchi “Kompozistiya” fani ham mavjud.
Tasviriy san’atda kompozistiyaning uch turi mavjud. Ular frontal kompozistiya, hajmli kompozistiya, chuqur-fazoviy kompozistiyasidan iborat.
1. Frontal kompozistiya. Bunda tasvir tekislik yuzasida ishlanadi. Ular rangtasvir, relefli haykallar, binolar fasadini tasvirlash, naqshlar bo’lishi mumkin.
2.Xajmli kompozistiya. Bunday kompozistiyalar uch o’lchovga ega tasvirlar bo’lib, ularni har tomondan kuzatish mumkin. Ular asosan yumaloq haykallar, amaliy san’at buyumlari, me’morchilik binolarining modellarida namoyon bo’ladi.
3.Chuqur fazoviy kompozistiya. Bunday kompozistiyalar ko’proq turar joy va jamoat binolarining ichki qismini, xususan uy xonasi, jamoat joylarining foesi, teatr saxnasi kabilarning loyixalaridan ko’zga tashlanadi. Rangtasvirda kompozistiya tasviriy san’atda katta o’rnini egallaydi. Bunga sabab tasviriy san’at fani oldiga qo’yiladigan vazifalarning ko’pchiligi ayniqsa, badiiy ijod, badiiy did, tafakkur va xotirani o’stirish, bolalar fikr doirasini kengaytirish tasviriy malakalarini rivojlantirish rangtasvir kompozistiyasi mashg’ulotlarda amalga oshiriladi.
|
| |
