205
o‘zlashtirilayotgan o‘quv materiallarini qayta - qayta namoyish qilish va imitatsiya qilish
imkoniyatini beradi;
S) maxsus kompyuter dasturi yordamida predmetning o‘lchami va hajmini,
uni mukammalroq
o‘rganish maqsadida, kattalashtirish yoki kichiklashtirish, yaqiklashtirish yoki uzoqlashtirish imkoniyatini
beradi;
D) virtual tasvir yordamida oddiy, tabiiy holatda yaratib bo‘lmaydigan sharoitlarni ham kompyuter
yordamida tasvirlash va har xil o‘lcham hajmga ega bo‘lgan eksperiment natijalarni ekranda paydo qilish
mumkin.
Zamonaviy texnolagiyalarga asoslangan talim Nashr materiallari Interaktiv ma‘lumotlar bazasi
Audio va vidyo materiallari Kompyuter tarmoqlari orqali uzatiladigan boshqa o‘quv materiallar Elektron
darsliklar va jurnallar Yuqoridagi fikrlardan kelib chiqqan holda, shuni ta‘kidlash
mumkinki, ta‘limda
innovatsion texnologiyalarini qo‘llash o‘quvchilarning mustaqil fikrlashi va nutq yuritishiga karatilgan"
metod ekanligiga amin bo‘ldik. Shuni ham ta‘kidlab o‘tmoq joizki, o‘qituvchi darsga tayyorlanayotganida
darsning maqsadiga muvofiq keladigan turli xil interaktiv va innovatsion o‘yin - topshirikdarni tanlash
lozimligini unutmaslik kerak.
Darsga tayyorlanishda o‘qituvchi o‘yin - topshiriqlarning miqdorini, uni
bajarishga sarflanadigan
vaqtini ham aniq belgilab olishi lozim. Ustma — ust o‘quvchilarni o‘yin — topshiriqlar bilan band qilib
qo‘yish ta‘lim samaradorligini oshirishga salbiy ta‘sir ko‘rsatishi mumkin. Shuning uchun topshiriqni
bajarishga ortiqcha vaqt sarflash ham o‘quvchilar faolligini oshirishga putur yetkazib qo‘yishi mumkin.
Shu sababli o‘yin - topshiriqlarni sharti o‘quvchilarning yosh xususiyati va real o‘quv imkoniyatlariga
muvofiq kelishi lozim.
O‘qituvchi o‘yinda o‘quvchilar yo‘l qo‘yadigan xatolarni bartaraf etishni ham unutmasligi kerak.
Ammo o‘yin davomida bu ishni amalga oshirish ancha murakkab. Shuning uchun o‘qituvchi o‘yinning
oxirida o‘quvchilar kuchi bilan yo‘l qo‘yilgan xatolarni izohlashi, uni bartaraf etishi choralarini ko‘rishi
lozim. Shundagina u ta‘limda innovatsion ta‘lim texnologiyalaridan to‘gri va oqilona foydalangan bo‘ladi.
Bular esa yana bir bor ta‘limda innovatsion ta‘lim texnologiyalarining
qanchalik muhim ekanligini
ko‘rsatib beradi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
O‘zbekiston Respublikasining «Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi». Toshkent,1997 y. 99b.
A.T.G‘ofurov ,Tolipova J. umumiy biologiyani o‘qitishning norasmiy usul va shakllari,Toshkent
1990
y.45 b.
A.T.Gofurov,M.Maxkamov –Botanikadan ekskursiyalar o‘tkazish metodikasi, O‘qituvchi 1991
y.22b.
