ZattíŃ DÚzilisi haqqínda dáslepki maǵLÍwmatlar mexanikalíq qubíLÍslar haqqínda dáslepki maǵLÍwmatlar denelerdiń teńsalmaqlíLÍǴÍ




Download 8,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet64/126
Sana21.11.2023
Hajmi8,97 Mb.
#102642
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   126
Bog'liq
Fizika 6-klass

F
mg
=
2
.
Qozǵalmalı blok kúshten eki ese utıs beredi. Qozǵalmalı hám
qozǵalmas bloklardan bir neshewi óz ara jalǵansa, ol polispast dep
ataladı. Polispastta n qozǵalmalı blok qatnassa, kúshten 2 n ese utıw
múmkin boladı.
Qıya tegislik. Nárse salınǵan bochkanı mashinaǵa júklewde qıya
tegislikten domalatıp shıǵarıw ańsat (61-súwret). Bunda F kúsh awırlıq
kúshiniń bir bólegin quraydı:
F
mg
h
s
=

.
61-súwret.
Vint. Mashinalardıń ballonı tesilip qalǵanda, onı almastırıw ushın
«domkrat» dep atalatuǵın vintli kótergishten paydalanıladı. Onıń
islew principin 62-súwrettegi vintten túsiniw qıyın emes. Úydegi gósh
maydalaǵıshta, mekteptegi aǵash hám temirshilik ustaxanalarındaǵı
«tiski» (qısıp uslaǵısh)de de vintten paydalanıladı.
Sına. Mámleketimizdiń ayırım jerlerinde bolajaq kúyewlerdi sınaw
maqsetinde olarǵa domalaq aǵashtı otın etip maydalawdı usınıs etken
dep aytadı. Usınday jaǵdayda «sına» qolaylı boladı. Sına aldı tárepinen
qaralsa, úshmúyeshlik kórinisinde bolǵan dene bolıp, ol domalaq
aǵashqa súwrette kórsetilgendey etip qoyılıp, joqarısınan urıladı
(63-súwret).
Shıǵırıq. Bul ápiwayı mexanizmnen kóbinese qudıqlardan suwdı
kóterip alıwda paydalanıladı (64-súwret). Shıǵırıqta arqan oralatuǵın
baraban radiusı r, onı aylandırıwshı tutqanıń uzınlıǵı R bolsa,
qurılmanıń kúshten beretuǵın utısı
R
r
ge teń boladı.


92
joqarıǵa
tómenge
sol
ǵa
ońǵa
62-súwret.
63-súwret.
Shıǵırıqtıń jetilistirilgen variantı lebyodka delinedi (65-súwret).
Onda eki shıǵırıq óz ara baylanısqan. Birinshisi aylandırıwshı tutqa
hám kishi radiuslı tisli degershik. Bul sistema kúshten
R
r
1
1
ese utıs
beredi. Ekinshisi úlken radiuslı tisli degershik hám arqan oralıwshı
cilindr. Bul sistema kúshten
R
r
2
2
ese utıs beredi. Lebyodkanıń kúshten
beretuǵın ulıwma utısı n:
64-súwret.
65-súwret.

Download 8,97 Mb.
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   126




Download 8,97 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



ZattíŃ DÚzilisi haqqínda dáslepki maǵLÍwmatlar mexanikalíq qubíLÍslar haqqínda dáslepki maǵLÍwmatlar denelerdiń teńsalmaqlíLÍǴÍ

Download 8,97 Mb.
Pdf ko'rish