ZattíŃ DÚzilisi haqqínda dáslepki maǵLÍwmatlar mexanikalíq qubíLÍslar haqqínda dáslepki maǵLÍwmatlar denelerdiń teńsalmaqlíLÍǴÍ

Download 8,97 Mb. Pdf ko'rish
bet	66/126
Sana	21.11.2023
Hajmi	8,97 Mb.
	#102642

1 ... 62 63 64 65 66 67 68 69 ... 126

Bog'liq
Fizika 6-klass

Rıchag ta basqa mexanizm sıyaqlı jumıstan utıs bermeydi

s = F
2
·
h.
Bunnan júkti qaysı jol menen joqarıǵa alıp shıqsaq ta, orınlanatuǵın
jumıslardıń teń bolatuǵınlıǵı kelip shıǵadı. Demek, qıya tegislik
jumıstan utıs bermeydi. Bálkim, rıchag jumıstan utıs beretuǵın shıǵar?
67-súwretten rıchagtıń kishi iyinine qoyılǵan júkti s
2
aralıqqa jıljıtıw
ushın úlken iyinge qoyılǵan F
1
kúsh s
1
aralıqtı ótiwi kerek ekenligi
kórinedi. Demek, rıchagta da kúshten alınatuǵın utıs aralıqtan
uttırıw esabınan boladı eken. Bul halda
F
F
s
s
2
1
1
2
=
boladı (67-súwret).
Orınlanǵan jumıs ushın F
1
s
1
= F
2
s
2
yaki A
1
= A
2
. Rıchag ta basqa
mexanizm sıyaqlı jumıstan utıs bermeydi. Rıchag nızamı ashılǵannan
soń júdá ruwxlanıp ketken Arximed «Maǵan tayanısh noqatın beriń,
men Jerdi kóteremen» dep aytqanlıǵı haqqında ápsana bar. Teoriyalıq
jaqtan alǵanda júdá uzın iyinli rıchag penen Jerdiń awırlıǵına teń
kúshti payda etiw múmkin. Lekin rıchagtıń kishi iyinli ushı Jerdi 1
sm ge kótergende, úlken iyinli ushı kosmosta sonday bir úlken sheńber
doǵasın ótiwi kerek boladı, bunıń ushın Arximed 1 m/s tezlik penen
júretuǵın bolsa, million jıl kerek bolar edi!

94
66-súwret.
67-súwret.
68-súwret.
Tap usınday jol menen qozǵalmalı blok ta
jumıstan utıs bermeytuǵının dálillew múmkin.
Bunda júkti h biyiklikke kóteriw ushın bloktan
ótken arqannıń ushın 2h aralıqqa kóteriw zárúr
boladı (68-súwret). Qozǵalmalı blokta kúshten
2 ese utıs alınsa da, aralıqtan 2 ese utqızıladı.
Nátiyjede qozǵalmalı blok ta jumıstan utıs
bermeydi.
Usıǵan uqsas jollar menen basqa ápiwayı
mexanizmler de jumıstan utıs bermeytuǵınlıǵın
dálillew múmkin.

Download 8,97 Mb.

1 ... 62 63 64 65 66 67 68 69 ... 126

Download 8,97 Mb.

Pdf ko'rish