• V = № + v 2 + v z2 .
  •  5 - §. Moddiy nuqtaning tezlik va tezlanishini koordinata




    Download 6,72 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet36/191
    Sana15.01.2024
    Hajmi6,72 Mb.
    #137496
    1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   191
    Bog'liq
    1048 pdf 63c96812dd27f 1674143762

    3 5 - §. Moddiy nuqtaning tezlik va tezlanishini koordinata 
    usulida aniqlash
    Moddiy nuqta harakati Dekart koordinatalarida (32.2) tenglam a­
    lar bilan berilgan boMsin.
    Tezlik vektorining Dekart koordinata o ‘qlaridagi proyeksiyalari-
    ni mos ravishda 
    Vx , Vy , Vz 
    desak:
    V = vx 1 + v / j + vz k .  
    (35.1)
    (34.2) ga ko‘ra (32.5) dan vaqt b o ‘yicha hosila olamiz:
    V = £T + P + Tk- 
    ^
    (35.2) bilan (35.1) ni solishtirsak
    kelib chiqadi.
    Demak, tezlik vektorini koordinata o ‘qlaridagi proyeksiyasi n uq­
    taning mazkur o ‘qdagi mos koordinatasidan vaqt b o ‘yicha olingan 
    birinchi tartibli hosilasiga teng. Tezlik vektori proyeksiyalari mos ra­
    vishda Ox, Oy, Oz o'qlariga parallel (71-rasm ). Vx , Vy , Vz larni
    55


    72-rasm.
    p arallelo g ram m usu lini q o ‘llab q o ‘shsak, V tezlik Vx , Vy , Vz 
    larga qurilgan parallelepiped diagonali b o ‘ylab yo‘naladi. 
    M atem atikadan m a’lumki:
    V = №
    + v 2 + v z2 .
    (35.4)
    Tezlik vektorining yo‘naltiruvchi kosinuslari quyidagicha aniqla­
    nadi:
    cos( V " J ) = 
    ^ r ,
    cos(V/' J ) = ^ F , cos(V*,k) = 
    (35.5)
    Tekshirilayotgan nuqta tezlanish vektorining Dekart koordinata 
    o ‘qlaridagi proyeksiyalarini ax, ay, az desak:
    a = ax i + ay j + az к . 
    (35.6)
    (34.4) ga ko‘ra (35.1) dan vaqt b o ‘yicha hosila olamiz:
    -
    d Vx -
    d V y 
    d V z 7  
    d t
    d t
    dt
    (35.7)
    (35.6) bilan (35.7) ni taqqoslasak
    л
    d V x 
    d x
    flv = —Л =
    =

    Download 6,72 Mb.
    1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   191




    Download 6,72 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



     5 - §. Moddiy nuqtaning tezlik va tezlanishini koordinata

    Download 6,72 Mb.
    Pdf ko'rish