-jalval. Ruxsat etilgan bosim va ishqalanish koeffitsiyenti

238 
𝑞 =
2𝐾𝑇
𝜋𝐷
𝑜′𝑟
3
𝑓𝜓
≤ [𝑞] 
Ishqalanish yuzasining o`rtacha diametri hisoblanadi: 
𝐷
𝑜′𝑟
≥ √
2𝐾𝑇
𝜋[𝑞]𝑓𝜓
3
bu yerda: q -konuslar orasidagi bosim; [q] — konuslar orasidagi ruxsat etilgan bosim 
(3.6.1-jadval); ψ - disklarni ishchi kengligi koeffitsiyenti, ψ = b/D = 0,15…0,25. 
Ishqalanish yuzasining kengligi quyidagi formula asosida hisoblanadi: 
𝑏 =
2𝐾𝑇
𝜋𝐷
𝑜′𝑟
2
𝑓[𝑞]
Boshqa tarafdan: 
D
o`r
=(D
1
+D
2
)/2 
bu yerda D
1
va D
2
— ishqalanish yuzasining eng kichik va eng katta diametri:
D
1
=D
o`r 
-b sinα; 
D
2
=D
o`r
+b sinα. 
Tormozsizlantirish uchun F > F
пр
kuch ishlatiladi. 
3.6.7-rasmda barabanli va diskli friktsion tozmozli mexanizmlar 
ko`rsatilgan.
Barabanli tormozda (3.6.7-rasm, a) baraban 5 avtomobil g`altagi bilan 
bog`langan va u bilan birga aylanadi. Friktsion nakladkali tormoz kolodkalari 2 va 
6 ostki qismlari bilan qo`zg`almas tormoz diski 3 da mahkamlangan o`q 1 da 

239 
o`rnatilgan. Kolodkalar o`q 1 da aylanishi mumkin. Kolodkalar ustki qismi orasida 
kulak 4 joylashgan. Tormozlanganda kulak 4 kolodkalar 2 va 6 ni ajratib ularni 
g`altak bilan aylanuvchi baraban 5 ga qisadi. G`altakni tormozlash kolodkalar 
friktsion nakladkalari va tormoz barabani orasida paydo bo`ladigan ishqalanish 
kuchi hisobiga amalga oshiriladi.
Diskli tormoz mexanizmida (3.6.7-rasm, b) tormoz diski 7 avtomobil 
g`altagi bilan bog`langan va u bilan birga aylanadi. Tormoz diskining ikki 
tomonidan ikkita aylanmaydigan friktsion nakladkali kolodkalar 8 va 9 o`rnatilgan. 
Tormozlanganda kolodkalar diska qisiladi va g`altak aylanishiga to`sqinlik qiluvchi 
tormozlovchi moment hosil qilinadi. 

Download 10,93 Mb.