90
robotlari, chat-botlar va h.k.
Asosiy tayanch so`z va iboralar
Robot; robot-manipulyator;
"Unimate" sanoat roboti; biotexnik va avtonom
robotlar; ekzoskeletlar; yarimavtomatik robotlar; robot-android; ishlab chiqarish
robotlari; tadqiqot robotlari
Asosiy tayanch tushunchalar
*
Robot (chesh. “
robot, robota – majburiy mehnat” yoki “
rob – qul” degani)
– tirik organizm printsipi asosida yaratilgan avtomatik qurilma, vosita.
* Robotlarning tashqi ko`rinishi va konstruktsiyasi juda ham har xil bo`lishi
mumkin. Hozirgi vaqtda ishlab chiqarish va boshqa sohalarda (texnik va iqtisodiy
sabablarga ko`ra) inson tashqi ko`rinishidan juda ham farq qiladigan tashqi
ko`rinishga ega bo`lgan robot ishlatilib kelinmoqda.
* Birinchi to`liq avtomatlashtirilgan manipulyatorlar 1960-1961 yillarda
AQShda ishlab chiqildi. 1961 yilda kontaktli va fotoelektrik datchikli ushlab olish
qurilmasiga ega va EHM bilan boshqariladigan manipulyator yaratildi.
* Hozirgi vaqtda dunyoda robot ishlab chiqarish bo`yicha birinchi o`rinni
Yaponiya egallagan. Bu yerda dunyo robot parkining ko`p qismi mujassamlangan.
* Ekzoskeletlar (unon.
έξω — tashqi va
σκελετος — skelet)– bu antropomorf
konstruktsiyalar bo`lib, ularni inson qo`liga, oyog`iga yoki tanasiga “kiyib”, inson
harakatini masshtab koeffitsiyentini hisobga olgan holda takrorlash uchun
qo`llaniladi.
