12
Mexatronikaning shiori:
“Intellektuallashtirishni miniatyurazatsiyalash”.
1.1.2-rasm. Renssleyer politexnika instituti (Rensselaer Polytechnic Institute,
USA) vebsaytidagi diagramma
Rasmdan ko`rinib
turibdiki, mexatronika nafaqat mexanika va elektronika
yutuqlaridan,
balkim
zamonaviy
raqamli
boshqarish
sistemalari
va
avtomatlashtirilgan loyihalash (
CAD) sohalarini ham qamrab oladi.
Tashqi aylanada (1.1.2-rasm)
mexatronika qo`llanadigan
sohalar
ko`rsatilgan. Bular: aviatsiya va kosmik sanoati, harbiy sanoat, materiallarga ishlov
berish, energetika, avtomobilsozlik, tibbiyot, mashinasozlik va qayta ishlash sanoati,
iste’mol tovarlari ishlab chiqarish.
Hozirgi vaqtda ofis texnikasida (kseroks, faks), maishiy xizmat texnikasida,
noan`anaviy transportlarda (elektrvelosipedlar, elektrroller va b.),
foto-kino-video
texnikasida, o`lchov-nazorat qurilmalarida, trenajyorlarda,
kompyuter tashqi
qurilmalarida (diskovod, printer, plotter)da mexatronika elementlari ishlatiladi.
1.1.3-rasmda
mexatronika
mexanika,
elektrotexnika
(elektronika),
kompuyter va axborot boshqaruv tizimlari fanlarining sinergetik integratsiyasi
natijasi ekanligi yaqqol ko`rsatilgan.
13
1.1.3-rasm. Mexatronikaning fan asoslari
(Disciplinary Foundations of Mechatronics)
10
Mexatronika mahsulotlari har qanday dinamik xossaga ega bo`lgan mexanik
organlarni maqsadli harakatga yo`naltirish vazifalarini barcha sharoitlarda
“aqlliroq”, “tezroq”, “aniqroq”, “yumshoqroq”, “sezgirroq’ amalga oshiradi (1.1.4-
rasm).
