• Birinchi teorema
  • Ikkinchi teorema
  • -§. IDEAL ISSIQLIK MASHINASI VA UNING FOYDALI ISH




    Download 3,55 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet67/141
    Sana20.12.2023
    Hajmi3,55 Mb.
    #124530
    1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   141
    Bog'liq
    ‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslik

    24-§. IDEAL ISSIQLIK MASHINASI VA UNING FOYDALI ISH 
    KOEFFITSIYENTI. KARNO SIKLI
    Barcha issiqlik mashinalari uchun, ularning konkret tuzilishidan qat’iy 
    nazar, mumkin bo ‘lgan maksimal foydali ish koeffitsiyenti masalasini 
    hal qilish term odinam ikaning muhim yutug‘i bo'ldi. Issiqlik mashinalari 
    uchun umumiy uchta qism boiadi: isitkich, sovitkich va ishchi jism.
    S.K arnoning ko‘rsatishicha, ham m a issiqlik m ashinalari uchun 
    quyidagi ikki teorema xosdir. 
    Birinchi teorema: 
    isitkichning va sovitkichning 
    berilgan haroratda (To, T,) da ishlovchi istalgan issiqlik mashinasining F.
    I. K. isitkich va sovitkichning shu haroratlarida teskari Kamo sikli b o‘yicha 
    ishlovchi mashinalar F. I. K. dan katta bolm aydi.
    Ikkinchi teorema: 
    Kamo siklining F. 1. K. ishchi jism jinsiga bog'liq 
    bo‘lmay, faqat isitkich va sovitkich haroratiga b ogliq boiadi.
    Karno sikli deb ikkita 
    izoterma va ikkita adiabatadan 
    iborat jarayonga aytiladi. U
    15-rasmda ishchi jism sifa- 
    tida ideal gaz olingan hol 
    uchun ko'rsatilgan.
    AB qismida (izotermada) 
    ishchi jism To 
    haroratli 
    isitkichdan Qo issiqlik oladi.
    CD qismida (ikkinchi izo­
    term a) ishchi jism 7^ h a­
    roratli sovitkichga 
    issiqlik
    beradi. Ishchi jism ning sikl 
    15
    -rasm
    65


    davomida ichki energiyasining o ‘zgarishi nolga teng, chunki ishchi jism 
    dastlabki holatga qaytib keladi. Natijada, jism oigan hamma issiqlik miqdori 
    jismning ish bajarishiga sarf bo ‘ladi.
    (4)
    Л

    Q0
    (5)
    yoki
    (
    6
    )
    K arno siklining t o i i q qaytuvchanligi uning m uhim xususiyati 
    hisoblanadi. Kamo sikli bo‘yicha ishlayotgan issiqlik mashinasi ideal issiqlik 
    mashinasi b o ‘ladi. Chunki hech qanday usullar (6) ifoda bilan berilgan 
    F.I.K. qiym atlaridan kattasini hosil qilishi mumkin emas.
    Absolut nol haroratiga yetish mumkin emas (N. Ernst teoremasidan kelib 
    chiqadi), chunki istalgan issiqlik mashinasining, shu jumladan, ideal issiqlik 
    mashinasining ham F.I.K. doimo birdan kichik.

    Download 3,55 Mb.
    1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   141




    Download 3,55 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    -§. IDEAL ISSIQLIK MASHINASI VA UNING FOYDALI ISH

    Download 3,55 Mb.
    Pdf ko'rish