1§ KIMYO О‘QITISH USLUBIYOTI FANI. О‘ZBEKISTONDA UZLUKSIZ
KIMYOVIY TA’LIM.
Reja
1.1. Kimyo о‘qitish uslubiyoti fanining maqsadi va vazifalari.
1.2. О‘rta Osiyo allomalari, о‘zbek va rus olimlarining kimyo о‘qitish uslubiyoti faniga
qо‘shgan hissalari.
1.3. Kimyo о‘qituvchisining asosiy maqsadi va vazifalari.
1.4. О‘quvchilarga nisbatan differensial yondashuv.
Maqsad: Talabalarga o‘quv kursi haqida to'liq ma'lumot berish, kimyo o‘qitish
metodikasining maqsad va vazifalari, tarkibiy qismlari va rivojlanish tarixi, uzluksiz kimyoviy
ta’lim sistemasi, Kadrlar tayyorlash milliy dasturining vazifalari to’g’risida malaka va
ko'nikmalar shakllantirish.
Kimyo о‘qitish uslubiyoti fani tо‘g‘risida.
Mustaqil О‘zbekistonda dunyoni yangicha idrok etadigan, haq-huquqi uchun
kurashadigan о‘zini taqdirini xalqining taqdiri bilan, vatanining taqdiri bilan bir deb bilib faoliyat
kо‘rsatayotgan yangi avlod shakllanmoqda. Ular ajdodlar ma’naviy
merosini, umumbashariy
qadriyatlar va aqliy kashfiyotlarni barobar о‘zlashtirmoqdalar. Yuragida milliy iftixor tuyg‘usi
bor insonlar har bir mamlakatning salohiyati, kelajagini belgilaydigan buyuk kuchdir. Jamiyatda
elni safarbar etuvchi yetuk insonlar qancha kо‘p bо‘lsa, taraqqiyot imkoniyati ham shunchalik
kо‘p bо‘ladi va ayni vaqtda yurt osoyishtaligi, siyosiy, iqtisodiy barqarorlik kafolati yuzaga
keladi.
«Ta’lim tо‘g‘risida»gi qonun va «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi»ning
talabi har
tomonlama barkamol avlodni voyaga yetkazishdan iboratdir. Bu ishga bolaning bog‘chada ilk
saboqlarini olayotgan paytdan boshlab e’tibor qaratish lozim. Uzluksiz ta’lim tizimining oldiga
qо‘yilgan davlat va ijtimoiy buyurtmaga muvofiq Oliy о‘quv yurtlari ta’lim-tarbiya jarayonining
samaradorligini oshirish, ilm-fanning sо‘nggi yutuqlarini amaliyotga joriy etish orqali ijodkor,
ijtimoiy faol, yuksak ma’naviyatli, kasb-hunarli, Ona-Vatanga sadoqat, milliy va umuminsoniy
qadriyatlar ruhida tarbiyalangan, ijodiy va mustaqil fikr yurita oladigan, davlat va jamiyat oldida
о‘z burchi va javobgarligini his etadigan barkamol shaxsni kamolga yetkazish, ularning ongi va
qalbiga milliy istiqlol g‘oyasini singdirish kabi muhim vazifalarni amalga oshirish nazarda
tutiladi.
Ushbu vazifalarning muvaffaqiyatli hal etilishi ta’lim-tarbiya jarayonida zamonaviy
pedagogik texnologiyalardan foydalanishni taqozo etadi.
О‘quv-tarbiya ishlari jarayonida о‘quvchi-talabalarni
ijodiy fikrlashga, о‘zgaruvchan
vaziyatlarga о‘rgatish, erkin raqobat asosida faoliyatni tashkil etish, hamda ularning amaliy
mashg‘ulotlarda axborot texnologiyalari, elektron darsliklar, versiyalar va multimedialardan
foydalana olishi muhimdir.
Bu esa talabalarda mustaqillik, erkin fikrlashni tarbiyalash, о‘quv
faoliyatini tahlil qilish, istiqbolda kasbiy mahorat va kompyuter savodxonligini orttirish ularning
ichki ehtiyojiga aylantirilishini talab etadi.
Dars mashg‘ulotlari interfaol о‘qitish usullaridan, о‘yinli texnologiyalardan keng va
samarali foydalangan holda amalga oshirilsa, bolalarda faol va
mantiqiy fikrlash qobiliyati,
nutqiy tovush madaniyati, diqqati, mantiqiy xotirasi, aqliy qobiliyati rivojlanadi. Interfaol
о‘qitish usullarida bolalar о‘quv jarayonining markaziy figurasi bо‘lib, bunda uquv jarayoni
bolalar extiyojidan kelib chiqqan holda amalga oshiriladi. О‘qitish usullarini о‘zaro bog‘lab
mashg‘ulot о‘tilsa bolalar tomonidan uni о‘zlashtirish samarali bо‘ladi.
Ta’lim-tarbiya ishlari jarayonida
bolalarni ijodiy fikrlashga, о‘zgaruvchan vaziyatlarga
о‘rgatish, erkin raqobat asosida faoliyatni tashkil etish hamda ularning mashg‘ulotlarda
pedagogik texnologiyalardan foydalana olishi muhimdir. Bu esa bolalarda mustaqillik, erkin
fikrlashni tarbiyalash, о‘quv faoliyatini tahlil qilishini talab etadi. Zamonaviy ta’limni
tashkil
etishga qо‘yiladigan muhim talablardan biri ortiqcha ruhiy va jismoniy kuch sarf etmay, qiska
vaqt ichida yuksak natijalarga erishishdir. qisqa vaqt orasida muayyan nazariy bilimlarni
о‘quvchilarga yetkazib berish, ularda ma’lum faoliyat yuzasidan kо‘nikma va malakalarni hosil
qilish, shuningdek, о‘quvchilar faoliyatini nazorat qilish, ular tomonidan egallangan bilim,
kо‘nikma, malakalar darajasini baholash о‘qituvchidan yuksak pedagogik mahorat hamda ta’lim
jarayoniga nisbatan yangicha yondoshuvni talab etadi.
Bugungi kunda bir qator rivojlangan mamlakatlarda bu borada katta tajriba tо‘plangan
bо‘lib, ushbu tajriba asoslarini tashkil etuvchi metodlar interfaol
metodlar nomi bilan
yuritilmoqda. Quyida ta’lim amaliyotida foydalanilayotgan interfaol metodlardan bir
nechtasining mohiyati va ulardan foydalanish borasida sо‘z yuritamiz.
