1-Ma’ruza Mavzu




Download 0,99 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/24
Sana16.01.2024
Hajmi0,99 Mb.
#138442
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   24
Bog'liq
Маруза (1)

8-Ma’ruza 
 
Mavzu: Ma’lumotlar uzatish tarmoqlarida marshrutizatsiya jarayoni 
Turli tarmoqlar o‘rtasida ma’ulumot uzatishni ta’minlash uchun marshrutizatsiya 
jarayoni qo‘llaniladi. Bu jarayon OSI modelining tarmoq pog‘onasida ishlovchi qurilma 
bo‘lgan mashrutizator (router) qurilmasi yoki bir necha tarmoq kartalari va dasturiy 
vositalar ega kompyuter yordamida amalga oshiriladi. Xattoki lokal tarmoqda ham agar 
ikkita segment tashkil etilgan bo‘lsa, masalan foydalanuvchilar va serverlar segmenti 
tashkil etilgan bo‘lsa, u holda bu segmentlarni o‘zaro bog‘lanishida mashrutizatsiya 
qo‘llaniladi (1-rasm).
1-rasm 
Mashrutizatorning asosiy vazifasi paketlarni manbadan qabul qiluvchi qurilmaga 
yetib borishi uchun eng yaxshi (optimal) mashrutni (yo‘lni) tanlash va ushbu mashrut 
bo‘yicha paketlarni yo‘naltirishdan iboratdir. Paketlarni manbadan qabul qiluvchigacha 
yetib borish yo‘li mashrut deyiladi.
Mashrutizatsiyaning maqsadi bu ma`lumotlarni bir tarmoqdan boshqa bir 
tarmoqga yetkizib borishning optimal mashrutini tanlashdir. Mashrutizatsiyani ta’minlash 
uchun 
maxsus 
jadval 
quriladi. 
Bu 
mashrutizatsiya 
jadvalidir. 
Mashrutning 


mashrutizatsiya jadvaliga kiritilishi usuliga ko‘ra mashrutizatsiyani ikki turga ajratish 
mumkin: 
• 
Bevosita bog‘lanishdagi avtomatik mashrutni kiritilishi. Masalan biror 
mashrutizatorning bir interfeysiga (masalan FastEthernet 0/1 yoki GigEthernet 0/0 kabi) 
biror tarmoqni ulasak va bu interfeysga shu tarmoqning IP (masalan 192.168.2.0) 
manziliga mos IP manzil (masalan 192.168.2.1) bersak, bu shuni anglatadiki, bu 
mashrutizatorga ushbu interfeys orqali yangi tarmoq ulandi va bu tarmoqning IP 
manzilini ulangan interfeys IP manzili orqali anglaydi. Masalan ushbu tarmoq ulangan 
mashrutizator interfeysining IP manzili 192.168.2.1 bo‘lsa, demak bu tarmoqning IP 
manzili 192.168.2.0 ekan. Mashrutizator avtomatik tarzada bu mashrutni o‘zlashtiradi va 
o‘zidagi mashrutizatsiya jadvaliga biriktiradi. Endi mashrutizator 192.68.2.0 manzili 
tarmoqga qaysi interfeys orqali chiqish mumkinligini biladi (2-rasm).
2-rasm. Bevosita bog‘lanishdagi avtomatik mashrutni kiritilishi orqali 
mashrutizatsiya ta’minlash 
Yuqoridagi 2 –rasmda tasvirlangan tarmoqda 192.168.1.0 tarmoqdagi 
kompyuterlarga mos IP manzillar tarqatiladi. Bu tarmoqdagi kompyuterlar uchun asosiy 
shlyuz manzili shu tarmoq ulangan mashrutizator interfeysining IP manzili bo‘ladi (ya’ni 
192.168.1.1). Masalan: 
3-rasm 
• 
Agar mashrut tarmoq administratori orqali kiritilsa bu statik mashrutizatsiya 
usuli hisoblanadi.


• 
Agar mashrut mashrutizatsiya algoritmlari yordamida hisoblab chiqilsa, u 
holda bunday mashrutizatsiya dinamik mashrutizatsiya hisoblanadi. Bunda tarmoqning 
holati va topologiyalari haqidagi axborotlarga asoslaniladi va bu axborotlar 
mashrutizatsiya protokollari yordamida olinadi.
Yuqorida takidlanganidek, mashrutizatsiya jarayonini amalga oshirishda 
mashrutizatsiya jadvalini hosil qilinadi va mashrutni tanlashda unga asoslaniladi.
Mashrutizatsiya jadvali – bu elektron jadval (fayl) yoki ma’lumotlar bazasi bo‘lib, 
mashrutizator yoki tarmoq kompyuterida saqlanadi va bu jadval yetib borish manzili va 
keyingi mashrutizatorga paketlarni uzatilishi lozim bo‘lgan interfeys orasidagi moslikni 
ifodalaydi.
Tarmoq sathining ishini marshrutizatsiya va signalizatsiyaning bir qator 
protokollari bajaradi: RIP (Routing Internet Protocol), OSPF (Open Shortest Path 
First), IGRP (Interior Gateway Routing Protocol), EIGRP (Enhanced IGRP), BGP 
(Border Gateway Protocol), RAP (Routing Access Protocol), RSVP (Resource 
Reservation Protocol) va boshqalar.
TCP/IP protokollar steki kanal sathida protokollarning katta soni va IP 
protokolning paketlarini inkapsulyatsiyalaydigan tarmoq texnologiyalari bilan 
o‘zaro ta’sirlashadi.

Download 0,99 Mb.
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   24




Download 0,99 Mb.
Pdf ko'rish