O`qituvchilarning shaxsiy fazilatlari sirasiga iymon-e’tiqodi, dunyoqarashining
kengligi,
faolligi, odob-axloqi, fuqarolik burchini his qilishi ma’naviyati, dilkashligi,
talabchanligi, qat’iyligi va o‘z maqsadlarigi intilishi, insonparvarligi,
huquqiy
bilimdonligi mamlakatimizning ijtimoiy-siyosiy talablariga o‘z fikr-mulohazasi bilan
faol ishtirok etishi kiradi.
O‘qituvchilarning kasbiy xususiyatlariga: o‘z kasbini, bolalarni sevishi, ziyrakligi,
hozirjavobligi, vazminligi, pedagogik nazokati, tasavvuri qobiliyati,
tashkilotchiligi,
notiqlik madaniyati, chuqur va keng ilmiy saviyasi, kasbiy layoqatliligi, ma’naviy
ehtiyoji va qiziqishi,
intellekti, yangilikni anglay va qo’llay olishi, kasbiy ma’lumotni
muntazam oshirishga nisbatan intilishi va boshqa fazilatlari kiradi.
O‘qituvchilarning kasbiy pedagogik tayyorgarligi shartli ravishda quyidagi
yo‘nalishlarda olib boriladi:
O’qituvchining shaxsiy fazilatlar bo‘yicha tayyorgarligi.
O’qituvchining ruhiy-psixologik tayyorgarligi.
O’qituvchining ijtimoiy-pedagogik va ilmiy -nazariy jihatdan tayyorgarligi.
O’qituvchining maxsus va ixtisoslikka oid uslubiy bilimlarni egallab borishi.
Yana ta’kidlash joizki, pedagogik mahorat o’qituvchilar hamda tarbiyachilar
shaxsiy va kasbiy sifatlarining yig‘indisi bo’lib, o’qituvchi mahoratini shakllantirishni
ta’minlovchi omillarni,
pedagogik-psixologik, metodik bilimlarni doimiy egallab
borishi lozim. Yuksak pedagogik mahoratni shakllantirishni ta’minlovchi omillar
quyidagilar:
a)
ixtisoslik bo‘yicha o‘quv predmetini zamon, ilm-fan, texnika taraqqiyoti
darajasida
mukammal bilishi, uning boshqa o‘quv fanlari bilan o‘zaro aloqadorligini
ta’minlash malakasiga ega bo’lishi;
b)
ta’lim oluvchilarning yosh, fiziologik, psixologik hamda shaxsiy
xususiyatlarini hisobga olishi, ularning faoliyatini obyektiv nazorat qilishi va baholashi;
c)
ta’lim jarayonini demokratlashtirish va insonparvarlashtirish asosida o‘z
faoliyatini tashkil etishi;
d)
o‘quv - tarbiyaviy jarayonni zamon talablari darajasida tashkil qilish uchun
asosiy pedagogik- psixologik va metodik ma’lumotlarga ega bo’lishi;
e)
fanlarni
o’qitish
jarayonida
zamonaviy
axborot
texnologiyalari
imkoniyatlaridan keng foydalanishni bilishi;
f)
jamoani «ko‘ra bilish», o‘quvchilarning
qiziqishlari, intilishlari, ularning
hayot faoliyatlarida uchraydigan qiyinchiliklarni tushunish va hamdard bo’la olish, o‘z
vaqtida ular fikrini anglay bilish, zukkolik bilan har bir bolaning xarakter xususiyati,
qobiliyati, irodasini tushunish hamda ularga muvaffaqiyatli ta’sir ko‘rsatishning shakl,
usul, vositalaridan xabardor bo’lishi;
g)
o‘z shaxsiy sifatlari (nutqining
ravonligi, tashkilotchilik qobiliyati, badiiy
ehtiyoji, didi va hokazo) ni takomillashtirish malakasiga ega bo’lishi.
O’qituvchining pedagogik mahorati pedagogika oliy ta’lim muassasalarida
shakllanib boradi. Yuksak saviyali pedagogik kadrlar tayyorlashga nisbatan talablar:
ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tizimini takomillashtirish, o‘z
kasbi
bilan uzluksiz taraqqiyotga moslasha oladigan o’qituvchining shakllanishi, bo’lajak
o’qituvchi umummilliy mavqeining o‘sib borishini ta’minlaydi.
