|
“Bio-Max-Ziyo” o’quv markaziBog'liq 11-savol-javob 093806“Bio-Max-Ziyo” o’quv markazi
12
qanday ahamiyatga ega?
yashash uchun qulay joy axtaradi. Ko‘pchilik hayvonlar yorug‘lik
spektri tarkibini farqlaydi, ya’ni rangli ko‘rish xususiyatiga ega.
Qushlarning qishlash joylariga migratsiyasi uchun ham kun
uzunligining qisqarishi signal bo‘lib xizmat qiladi
Infraqizil nurlar to’liqn uzunligi
qancha?
750 nm dan yuqori
Infraqizil nurlar quyosh spektridagi
yerga yetib keladigan nurlarning
necha foizini tashkil qiladi?
45% dan ortig‘ini tashkil etadi
Qaysi nurlarga nisbatan issiqlik
nurlari deb ataladi?
Infraqizil nurlar
Infraqizil nurlar qanday ahamiyatga
ega?
Asosan issiqlik manbai bo’lib, o‘simliklar va hayvonlar to‘qimalari
tomonidan yutiladi va organizmlar tanasini qizdirib to‘qima va
organlarda issiqlik almashuvini tezlashtiradi, tana qoplami orqali suv
bug‘lanishini kuchaytiradi
Qaysi hayvonlar issiqlik nuridan tana
haroratini ko’tarish uchun
foydalanadi?
Ko‘pchilik sovuqqonli hayvonlar: sudralib yuruvchilar (reptiliyalar),
suvda hamda quruqlikda yashovchilar (amfibiyalar), hasharotlar
Qaysi hayvonlarning infraqizil
nurlarni maxsus organlari yordamida
sezish qobiliyatiga ega bo’lib ularga
tunda ov qilish imkoniyatini beradi?
Kalmar, shaqildoq ilon, bo‘g‘ma ilonlar
Yorug‘likning ekologik omil sifatida
ta’siri nima bilan bog’liq?
Yerning Quyosh atrofida aylanishi bilan bog‘liq, shuning uchun
yorug‘lik sutkalik va mavsumiy davriylikka ega.
Kun uzunligi (fotoperiod)
organizmlardagi qanday jarayonlarni
belgilovchi omil?
Kun uzunligi organizmlardagi fiziologik jarayonlar va mavsumiy
bioritmlar uzviyligini belgilovchi omil sanaladi.
Bu omil o‘simliklarning: o‘sishi, gullashi, meva tugishi, xazonrezgilik,
tinim davriga o‘tish kabi muhim biologik jarayonlarni boshqaradi.
Hayvonlarning: tullashi, migratsiyasi, ko‘payishi ham kun uzunligi
bilan belgilanadi.
O‘simliklar yorug‘likka bo‘lgan
talabiga ko‘ra qanday ekologik
guruhlarga ajratiladi?
1. Yorug‘sevar o‘simliklar
2. Soyaga chidamli o‘simliklar
3. Soyasevar o‘simliklar
Yorug‘sevar o‘simliklarga misollar
ayting.
Zubturum, daraxtlardan saksovul, gledichiya, qarag‘ay, qayin, shumtol,
yapon saforasi, madaniy o‘simliklardan makkajo‘xori, oqjo‘xori
(sorgo), shakarqamish, Anturium, Monstera, Giasint
Yorug‘sevar o‘simliklar uchun xos
bo’lgan belgilar qaysilar?
Yorug‘sevar o‘simliklarning shox-shabbasi bir-biriga soya solmasdan
o‘sadi. Bu o‘simliklarning barg plastinkalari qalin bo‘lib, sirti mum
bilan qoplangan, xloroplastlarga boy, barg og‘izchalari ko‘p bo‘ladi
Soyaga chidamli o‘simliklarga
misollar ayting.
Nastarin, lipa, qulupnay, binafsha
Soyaga chidamli o‘simliklar uchun xos
bo’lgan belgilar qaysilar?
Yorug‘ joyda yaxshi o‘sadi, lekin yorug‘likning yetishmovchiligiga ham
bardosh bera oladigan o‘simliklardir
Soyasevar o‘simliklarga misollar
ayting.
Yo‘sin, plaun, qirqquloq, qirqbo‘gim, qizil va qo‘ng‘ir suvo‘tlar
Soyasevar o‘simliklar uchun xos
bo’lgan belgilar qaysilar?
O‘rmonlarning quyi yaruslarida va suv havzalarining tubida o‘sadigan
o‘simliklar. Bu o‘simliklar kuchli yorug‘likni yoqtirmaydi
Hayvonlar yorug‘likka bo‘lgan
talabiga ko‘ra qanday ekologik
guruhlarga ajratiladi?
1. Kunduzgi
2. Kechqurungi
3. Tungi
Kunduzgi hayvonlarga misollar
ayting.
Asalari, qaldirg‘och, quyon
Kechqurungi hayvonlarga misollar
ayting.
Ko‘rshapalak, may qo‘ng‘izi
Tungi hayvonlarga misollar ayting.
Bo‘ri, ukki, chirildoq, suvarak tunda faol harakatlanib, oziq izlaydi
Qaysi hayvonlar rangni ajrata
olmaydi?
Yirtqich sutemizuvchilar, yirtqich qushlar
Qaysi hayvonlar rangni ajrata oladi?
Primatlar, to‘tiqushlar, kolibrilar
Qayerda kun uzunligi yil davomida
deyarli bir xil, taxminan 12 soatni
Ekvatorda
|
| |
