|
11-sinf BiologiyaBog'liq 11-savol-javob 093806moslanishlar mavjud.
Moslanish turlariga ko‘ra kserofitlar
nechta guruhga ajratiladi?
1. Sukkulentlar
2. Sklerofitlar
Sukkulentlarda qanday moslanish
belgilar mavjud?
Sukkulentlar (lotincha «succulentus» – sersuv) – ularda o‘z to‘qimalari
va organlarida suvni zaxirada saqlash va so‘ngra tejab sarflash
kuzatiladi. epidermis to‘qimasi qalin mum qavat yoki mayda tuklar
bilan qoplangan bo‘ladi. Barglardagi barg og‘izchalari kam va kunduzi
yopiq bo‘ladi. Fotosintez jarayoni yashil poyalarda amalga oshadi
Barg sukkulentlarga misol ayting.
Agava, aloy, molodilo kabi o‘simliklar suvni qalin barglarida saqlaydi
Poya sukkulentlar misol ayting.
Sutlamalar, kaktuslarning poyasida suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar
mavjud.
Sklerofitlar qanday moslanish belgilar
mavjud?
Sklerofitlar (yunoncha «scleros» – qattiq, «phyton» – o‘simlik) –
tuproqda namlik yetarli bo‘lmagan sharoitda ham o‘sadi. Ular suvni
zaxirada saqlab turolmaydi, lekin sklerofitlar sitoplazmasi yuqori
yopishqoqlikka ega bo‘lgani uchun suvni ushlab tura oladi. Bu hujayra
shirasining yuqori osmotik bosimini yaratadi. Shu bosim tufayli
sklerofitlar tuproqdan suvni shimadi. Shuning uchun ularni «nasos
o‘simliklar» deb ham atashadi.
Qaysi sklerofitlar ildizi yerga chuqur
kirib boradi?
Saksovul, yantoq
Sklerofit o‘simliklarda
transpiratsiyani kamaytirish hisobiga
suvni tejaydigan morfologik
moslanishlarga misollar ayting.
Kichik sathli qattiq barglar (yantoq); mayda bo‘laklarga qirqilgan
barglar (shuvoq), tangacha shaklidagi barglar (saksovul, archa);
barglarning mum yoki tuklar bilan qoplanishi; barg og‘izchalarining
chuqur joylashuvi kabilar paydo bo‘lgan.
Gigrofitlarda qanday moslanish
belgilar mavjud?
Gigrofitlar (yunoncha «hygros» – nam, «phyton» – o‘simlik) – nam
tuproq va yuqori namlikka ega joyda o‘sadigan o‘simliklar
Gigrofitlar tuproqda namlik kamaygan holda tez so‘lib qoladi.
Ularning ayrim turlari (botqoq gigrofitlari)ning ildizi va poyalarida
|
| |
