92
сув
з
m
m
m
3
2
1
, ( kg/m³)
(2)
Bu yerda:
m
1
- to’ldiruvchi namunasining quruq holatdagi massasi, g
m
2
- to’ldiruvchi namunasining suv shimgandan so’ng,
havoda
o’lchangan massasi, g
m
3
- to’ldiruvchi namunasining suv shimgandan so’ng, suvli muhitda
o’lchangan massasi, g
ρ
suv
– suvning zichligi, 1g/sm³
ga teng
Beton tarkibini hisoblashda beton tarkibida to’ldiruvchi donasi egallagan
hajmni bilish kerak. Ko’p to’ldiruvchilar uchun ayniqsa ochiq g‘ovakli
to’ldiruvchilar uchun bu hajm yuqorida keltirilgan usulda kam aniqlanadi, chunki
dona ochiq g‘ovaklari suv yoki sement bilan to’ladi.
Shu sababli O‘zRST 720-96 “Zichlikni aniqlash usuli”ga ko’ra to’ldiruvchi
donalarining zichligini sement qorishmada aniqlash yaxshi samara beradi.
Quruq
g‘ovak to’ldiruvchi (shag‘al yoki chaqiq tosh) 3,5 l hajmda, 1,7 kg sement va 3,4
kg kvars qumi olinadi.
Beton qorishmasini aniq konsistensiyaga kelgunicha suv qo’shiladi.
Aralashtirilgan beton qorishmasi 15 minut davomida ushlab turiladi. So’ngra
barcha qorishma 5l sig‘imli idishga solinadi va 30-60sekund davomida
zichlanadi(tebratish maydonida), beton qorishmasining zichligi aniqlanadi.
Yirik to’ldiruvchining sement qorishmasidagi zichligi (g/sm³)
quyidagi
formula bo’yicha aniqlanadi:
)
(
3
.
.
сув
к
к
ц
ц
cм
см
т
ц
з
m
m
m
M
m
,
( kg/m³)
(3)
Bu yerda:
ρ
sm
– beton qorishma zichligi , kg/l
m
3
– quruq g‘ovak to’ldiruvchi massasi, kg
M – aralashmadagi barcha
materiallar sarfi,
(suv xam inobatga olinadi ), kg
m
s
– aralashmadagi sement massasi, kg
ρ
s
- sement zichligi – 3,1 g/sm³ teng.
m
k
– aralashmadagi kvars qumi massasi, kg
ρ
k
- kvars qumi zichligi – 2,65 g/sm³ ga teng.
m
suv
– aralashmadagi suv massasi, kg
To’ldiruvchining modda zichligi boshqa qurilish materiallari singari
namunani juda
mayda kukun xolatida maydalab, so’ngra namuna kukunini
absalyut hajmining kukunga kiritilgan suv yoki kerosin hajmiga nisbati piknometr
yoki Le-Shatele asbobida aniqlanadi.
