91
To’ldiruvchilar yirikligi bo’yicha o‘lchov idishlarining o’lchamlari
Jadval-2.1
To’ldiruvchi
donalarining eng
katta yirikligi,
(mm)
O‘lchov idishining
sig‘imi,
(l)
O‘lchov idishining ichki o’lchamlari, mm
Diametri
Balandligi
5 va undan kam
10
20
40
1
2
5
10
108
137
185
234
108,5
136,5
186,5
233,8
Doimiy massagacha quritilgan to’ldiruvchi
tarozida tortilib,
balandligi
100mm bo‘lgan silindr shaklidagi o’lchov idishiga solinadi
va ortiqchasi metall
chizg‘ich bilan sidirib tashlanadi. Keyin o’lchov idishi
torozida tortiladi va
o’rtachasi arifmetik usulda aniqlanadi.
Uyma zichlik quyidagi formula bo‘yicha xisoblanadi:
V
m
m
у
1
2
, ( kg/m³)
(1)
Bu yerda :
m
1
- o’lchov idishining massasi, kg
m
2
- o’lchov idishining to’ldiruvchi bilan birgalikda massasi, kg
V- o’lchov idishining hajmi, m³
Shuni ta'kidlash kerakki, to’ldiruvchilar uyma zichligini aniqlash o’lchov
idishi shakli va sig‘imiga, o’lchov idishi o’lchamlariga, to’ldiruvchilar donalariga
bog‘liq. Berilgan yiriklikdagi to’ldiruvchilar donalari uchun, idish o’lchami qancha
kerak bo’lsa, to’ldirgich holati nisbatan donador material hajmi kichik bo’ladi. Shu
sababli O‘zRST 720-96 “Zichlikni aniqlash usuli” bo’yicha standart o’lchov
idishlar (jadval-2.1) g‘ovak to’ldiruvchilar uchun qo’llaniladi.