351
yoki kalendar kunlarga qarab belgilashadi.
Natija esa, o„simliklardan olinadigan
hosil sifatining yomonlashuviga olib keladi.
Sug„orish muddatlarini belgilashda eng aniq va to„g„ri usul tuproq namligi
cheklangan dala nam sig„imiga nisbatan (ChDNS) belgilashdir.
Sug„orish tartibi va muddatlari tuproq-iqlim sharoitiga qarab belgilanadi.
Sizot suvlari yaqin joylashgan o„tloqi allyuvial tuproq sharoitida 4 martagacha,
sug„orish me‟yori 600-700 m
3
/ga, sizot suvlari chuqur joylashgan tipik bo„z tuproq
sharoitida 6-7 marta, sug„orish me‟yori 800-900 m
3
/ga,
yengil qumoq tuproq
sharoitida 7-8 marta, sug„orish me‟yori 700-800 m
3
/ ga. Sug„orish tartibi
tuproqning dala nam sig„imiga (ChDNS) nisbatan 70-70-65% bo„lishi lozim.
Yuqorida tavsiya etilgan sug„orishdan oldingi tuproqning dala nam sig„imidan
yuqori yoki past bo„lishi va sug„orish me‟yorining ko„p yoki kam bo„lishi
hosildorlikka putur yetkazadi. Mexanik tarkibi og„ir bo„lgan tuproqlarda
yeryong„oq yetishtirilganda o„suv davrining oxirgi
bosqichlarida suvning
me‟yoridan ortiq bo„lishi yetilib kelayotgan yong„oqlarning qorayib ketishiga
sabab bo„ladi. Ko„p xollarda esa, bu hosilning 80-90 foizini is‟temolga
yaroqsiz
holatga olib keladi.
Sug„orish ishlarini sifatli olib borish va ularning samaradorligini oshirish
uchun tavsiya etilgan sug„orish tartibiga qat‟iyan rioya qilish va suvdan to„g„ri
foydalanish mo„l hosil olish garovidir. Bu o„z navbatida sug„orishga ketadigan sarf
harajatlarni kamaytiradi va suvning iqtisod bo„lishga olib kelib, suvchilarning
mehnatini yengillashtiradi hamda mehnat unumdorligini oshiradi. Yeryong„oq
dalasida oxirgi sug„orish ishlari kichik me‟yorda (tuproqning
mexanik tarkibiga
bog„liq xolda) hosil yig„im-terimidan 15-20 kun oldin amalga oshiriladi.
