2-semenar mashg‘ulot. Mavzu: Tizimli tahlil qilish tamoyillari. Qaror qabul qilish uslublari. Rivojlantiruvchi gʻoyani ishlab chiqarish. Ishdan maqsad

Download 29,96 Kb.
bet	5/5
Sana	20.08.2024
Hajmi	29,96 Kb.
	#269707

1 2 3 4 5

Bog'liq
2-seminar mashg\'ulot.Muhandislik ijodkorligi. (2)

Aqliy mehnat

Intuitsiya — haqiqatni dalili bilan isbotlamasdan turib, toʻgʻridan toʻgʻri, bevosita bilib, anglab olish qobiliyatidir.
Intuitsiyani ayrim elementlarni asosiy bilim shakli (sezgi, idrok, tasavvur) deb qaraganlar.
(Dekart, Leybnis va boshqalar) Intuitsiya, inson tajribasidan kelib chiqib noaniq holatlarda birdan-bir mahsuldor usullarning shakllanishi boʻladi.
Yangi fikrlar rivojlanishini harakatga keltiruvchi kuch, muhandislik faoliyatidan tashqari siyosat va shaxsiy hayotda namoyon boʻladi.
Eslang. “Inson-oʻz taqdirini yaratuvchidir” deyiladi.
Muhandis mehnati aqliy mehnat asosida vujudga keladi.
Aqliy mehnat — mehnat faoliyati turi boʻlib, kasbiy bilimlar oʻrganish asosida usullar, aql bilan ishni bajarish orqali maqsad va natijaga erishishdir.
Aqliy mehnatda mehnatni saqlash texnologiyalari-bu shunday ishni tashkil qilishki, unda ishni bir martada bajarib, mutaxassislar bilan yana qaytarilmas.Aksincha bunday ishlar chala boʻlib qoladi. Aqliy mehnat shundan ilmiy ishlarning zarur qismi boʻlib, uslublar, qoidalar va usullarni bajarish muhandis ishni yengillashtiradi.
Mehnatni tergash texnologiyalari uchta yoʻnalishda boʻladi:

Axborot va maʼlumotlarni bitta tizimda boʻlishi;
Bilimlar bankidan foydalanish;
Muhandislik ishlarini shakllantirish qismini avtomatlashtirish va shu qatori sunʼiy intellekt usullaridan foydalanadi.

Muhandislik fikrlash madaniyati tavsiflari.
Fikrlashga quyidagi soʻzlar xosdir:
-abstraksiya (mavhumlash);
-analiz va sintez (tahlil va ajratish);
-topshiriqlarni shakllantirish va ularning yechimini qidirish.
-idealizm (xar tomonlama yetuk, goʻzal);
-oʻrganilayotgan miqdor (bir butunlikda);
-kutilmagan oʻxshashliklar va farqlarni kuzatish;
-jamlash;
-manbani oʻrganish jarayoniga asoslanganligi va shakllanishi.
Muhandislik ishining ijodiy darajasi.
Muhandislik faoliyatini koʻrinishida 3 ta asosiy texnik ijodiyot turi mavjud:

Ratsionalizatorlik takliflarini ishlab chiqarish, birinchi marotaba maʼlum uslub va jihozlarni qoʻllashni taklif etish.
Ixtiro-texnik jihatdan maxsus muammolarni yechishda dunyoviy yangilik va foydali natijalar.
Kashfiyot — bu qonuniyat asosida aniqlik kiritish bilan tushunchalarni tubdan oʻzgartirish — moddiy olamning ilgari maʼlum boʻlmagan mavjud obyektining qonuniyatlari xususiyat va hodisalarini ochish, aniqlash.

Bularga misol tariqasida rus muhandis-mexanigi Shuxov 500 ga yaqin koʻpriklarni loyihalagan va ular qurilgan. Edison tomonidan ixtirolari uchun 1000 dan ortiq patent olingan. Aviakonstruktorlardan — Tupolev, Yakovlev, Lavichkin.
Yoʻl qurilish muhandislik kasbining alohida shartlari. Ularga baho berishda bilim darajasi, texnik fikrlashi, ijodiy yaqinlashishi, muhandislikni bajara olishi, shaxsni ruhiy jihati, ish faoliyatida avtomobil yoʻllari tizimini toʻliq bilishiga qaraladi.
Muhandis shaxsining ijodiyoti hayotiy strategiyasi
Koʻpgina taniqli shaxslarni hayoti oʻrganilib koʻrilganda ularning shaxsiy ijod sifatlari ajralib turadi.Ularda quyidagi sifati koʻrinadi:

Shaxsning aniq maqsadi ;
Reja va uni zoʻrlab qoʻllash;
Hech narsaga qaramay ishlash qobiliyati;
Ruhiy va tana sogʻligʻini saqlash hissiyoti;
Masalalarni hal qilish texnikasi.

Topshiriq: Rivojlantiruvchi gʻoyani ishlab chiqarishni oʻrganish va amaliyotda olgan bilimlariga tayangan holda topshiriq oxirida xulosa yozib tugallaydi.

Download 29,96 Kb.

1 2 3 4 5

Download 29,96 Kb.