2022, № 1 “Pedagogik mahorat” Ilmiy-nazariy va metodik jurnal
185
xildagi interaktiv
obyektlarni kiritish, Flash-formatning funksional imkoniyatlaridan foydalanish imkonini
beradi, shu bilan birga, elektron ta’lim uchun moʻljallangan materiallarning
yuqori sifatiga va
koʻrgazmaliligiga erishish mumkin.
Paketlar tarkibiga quyidagi dasturlar kiradi:
Articulate Presenter - Flash-prezentatsiyalarni va elektron oʻquv kurslarni tez yaratadi.
Articulate Quizmaker - Flash-viktorinani tez yaratadi.
Articulate Engage – elektron kursga interaktiv kontentni oson qoʻshib qoʻyadi.
Video Encoder – videoni ommaviy Flash formatga konvertatsiyalaydi.
eXe learning – elektron ta’lim uchun materiallarning XHTML redaktori. U Web ishlanma uchun
HTML redaktorni yoki murakkab ilovalarni oʻrganish zaruriyatisiz oʻquv va
metodik Web materiallarni
loyihalash, ishlab chiqish va nashr qilish uchun oʻqituvchilar va olimlar uchun instrumentlarni oʻz ichiga
oladi. eXe mavjud boʻlgan bir qator cheklovlarni yengib oʻtish uchun ishlab chiqilgan:
Veb-avtoringning koʻpgina dasturlari ta’lim jarayonini oʻzlashtirish uchun yetarlicha koʻp hajmli
kursni oʻqish
talab etadi, oʻquv materiallarni nashr qilish uchun intuitiv-tushunarli yoki moslashtirilgan
boʻlib hisoblanadi. Shuning uchun oʻqituvchilar va olimlar oʻquv materialni onlayn nashr qilish uchun ushbu
texnologiyalarni qabul qilishmaydi. eXe oʻqituvchilarga malakali rasmiylashtirilgan oʻqitiluvchi veb-sahifani
nashr qilish imkonini beradigan instrumentlarning intuitivliligini va ulardan foydalanishning oddiyligini
ta’minlaydi [12].
Bugungi kunda kontentni boshqaruvchi oʻrgatiluvchi tizimlar (Learning CMS) yetarli darajada (veb-
ishlanmalar uchun yoki veb-saytlarning malakali tajribali ishlab chiquvchilarining
xatti-harakatlari uchun
dasturning imkoniyatlariga nisbatan) veb-kontent avtoringning instrumentlarini taklif etishmaydi. eXe
tarkibida LCMS boʻlgan kontentni boshqaruvchi oʻrgatiluvchi tizimlar oson joriy etilishi yoki import
qilinishi mumkin boʻlgan veb-nashrlarning malakali imkoniyatlaridan iborat boʻlgan instrumentlar
hisoblanadi.
Koʻplab CMS, shu jumladan, LCMS yagona veb-serverga ulanadigan mualliflik materiallarni yaratish
uchun talab etiladigan markazlashtirilgan modeldan foydalanadi. Bu bogʻlanishning eng kichik oʻtkazish
imkoniyatiga ega yoki umumiy ulanish mavjud boʻlmaganda mualliflarni cheklaydi.
eXe serverga ulanish
zarur boʻlmagan holda ishlanmalarning avtonom instrumenti sifatida ishlab chiqilgan.
Koʻplab intuitiv muhitini CMS va LCMS WYSIWYG (“nimani koʻrsam natijada shuni olaman”)
ta’minlamaydi, bunda mualliflar materiallari nashr qilingandan keyin brauzerda qanday koʻrinishga ega
boʻlishini koʻrishlari mumkin, asosan, bu avtonom rejimdagi ishlanmalarga taalluqlidir. WYSIWYG
funksional eXe foydalanuvchilarga materiallari onlayn nashr qilingandan keyin qanday koʻrinishda boʻlishini
koʻrish imkonini beradi [8].
