|
“Pedagogik mahorat” Ilmiy-nazariy va metodik jurnal 2022, № 1
Pdf ko'rish
|
| bet | 303/347 | | Sana | 10.01.2024 | | Hajmi | 6,23 Mb. | | #133952 |
Bog'liq pedagogik mahorat 2022 1“Pedagogik mahorat” Ilmiy-nazariy va metodik jurnal 2022, № 1
220
foydalangan holda konstruktorlik hujjatlari elektron yoki qogʻoz tashuvchilarda berilishi mumkin.
V.A.Nikolayev va A.D.Menshikovalarning fikricha: “Uch oʻlchovli tizimning asosiy maqsadi
muddatlarni qisqartirish, loyihalashtirish natijalarining sifati va texnik-iqtisodiy darajasini oshirish, hujjatlar
rasmiylashtirishni avtomatlashtirish, loyihalashni boshqarish sifatini koʻtarishdir. Avtomatlashtirilgan
loyihalash tizimlari (CAD)dan foydalanish, ishlab chiqaruvchining vaqtini talab qiladigan takrorlanuvchi
chizmachilik ishlaridan ozod qilish, shuningdek, mahsulot konstruksiyasiga oʻzgartirishlar kiritishni
soddalashtirishga imkon beradi”.
Bugungi kunda avtomatlashtirilgan loyihalash tizimlari nafaqat 3D modellashtirish, balki 4D
modellashtirish imkoniyatiga ega, ya’ni parametrizatsiya, bu foydalanish doirasini sezilarli darajada
kengaytiradi. Masalan, AutoCAD tizimi ta’lim tizimida keng qoʻllaniladi: tutashmalar, koʻrinishlar, qirqim,
kesim, yigʻish chizmalari, detallarga ajratish kabi mavzularda mashgʻulotlarni samarali oʻtkazishga imkon
beradi. Bundan tashqari, tizim mashinalar va mexanizmlar, bino va inshootlarning loyihalarini ishlab
chiqishga imkon beradi. Biz har doim ham ma’lum bir oʻquv obyektini tabiiy shaklda namoyish etish
imkoniyatiga ega emasmiz, virtual namoyish bunday imkoniyatni beradi.
Avtomatlashtirilgan loyihalash tizimi paydo boʻlishi bilan birga koʻplab oliy oʻquv yurtlari oʻquv
dasturlari boʻyicha chizma geometriyani toʻliq yoki qisman yoʻq qilish masalasini koʻrib chiqa boshladilar.
A.S.Smirnov qoʻl grafikasini oʻchirishga hali erta deb oʻylaydi: “fotosuratli emas, shartli aniqlikka ega
boʻlgani uchun u kompyuterga nisbatan ancha organikdir. Paradoks ham shunda: qoʻl grafikasi mazmunan
insoniy, erkin va harakatchan, tabiatga yaqinroq, kompyuter garfikasiga qaraganda ekologik va shuning
uchun ham uning nimasidir zamonaviyroq tuyuladi”.
N.V.Fedotova: “Biz uch oʻlchovli (3D) texnologiyalarning rivojlanishi bilan chizma geometriya
modifikatsiya qilinishi kerak, qoʻlda chizilgan rasmning nisbati kamayishi kerak deb hisoblaymiz”.
Ta’lim samaradorligini oshirish maqsadida kompyuter texnologiyalari oʻquv jarayoniga va bilim
olishning an’anaviy usullariga organik mos qoʻllanilishi kerak. Muhandislik grafikasi kafedralarida
zamonaviy kompyuter texnologiyalarini oqilona joriy qilish nafaqat chizma geometriyasi va chizmachilik
fanlari boʻyicha mexanik, odatiy qoʻl ishlarini birlashtiribgina qolmasdan, balki talabalarning ijodiy va bilish
faolligini rivojlantirishga ham yordam beradi. Ya’ni oʻquv jarayonida grafik tayyorgarlikning an’anaviy
texnologiyalari va zamonaviy axborot texnologiyalarining uygʻunligi muhim tamoyili hisoblanadi.
Rivojlangan va rivojlanayotgan davlatlarning barchasida hozirga kelib fanlarda integrativ yondashuvni
qoʻllash asosiy dolzarb muammolardan biri boʻlib kelmoqda, shu sababli oʻqitish jarayonida kompyuter
grafikasining oʻrni sezilarli darajada oʻzgarib bormoqda. Kompyuter grafikasi talabalar va oʻqituvchilar
uchun nafaqat oʻrganish manbasi boʻlishi bilan bir qatorda, asosiy oʻquv vositasi ham hisoblanmaoqda.
Chunki kopmyuter grafikasi talabalarning grafik tayyorgarligining asosiy quroliga aylanmoqda. Sababi
kompyuter grafikasi orqali talabalarning fazoviy tassavuri samarali va tez rivojlanishining asosiy omili
sifatida maydonga chiqmoqda. Bularning barchasi oldimizga qoʻygan asosiy maqsadimiz oʻquv jarayonini
jonlashtirish, talabalarga mavzu mohiyatini tezroq va mukammal tushunishlariga turtki bermoqda.
Xulosa qilib aytganda, kompyuter grafikasi qurulish chizmachiligi fanida oʻzlashtiriladigan mavzular
mohiyati elektron chizma bajarish uchun oʻrganish obyekti sifatida hamda chizma geometriya va
chizmachilik fanlarini oʻqitishda vosita sifatida ishtirok etishi mumkin. Bu esa oliy ta’lim muassasalari
oʻqituvchilaridan talabalarda nafaqat avtomatlashtirilgan loyihalash tizimida ishlash, balki ushbu dasturiy
mahsulotlarning imkoniyatlaridan oʻzlarining kelgusidagi kasbiy faoliyatlarida samarali foydalanish
koʻnikmalarini shakllantirishni nazarda tutadi.
|
| |
