|
Key words: style, heritage, amateur, folklore, art, culture, instrument, music, dialect, note Pdf ko'rish
|
bet | 318/347 | Sana | 10.01.2024 | Hajmi | 6,23 Mb. | | #133952 |
Bog'liq pedagogik mahorat 2022 1Key words: style, heritage, amateur, folklore, art, culture, instrument, music, dialect, note.
Kirish. Oʻzbek xalqi oʻziga xos va rang-barang musiqa merosiga ega. Uning qimmatli namunalarini
toʻplab saqlash, notaga olib hujjatlashtirish, uzun taraqqiyot yoʻlini hamda murakkab ilmiy-nazariy asoslarini
oʻrganish, shuningdek, uni amaliy-ijodiy oʻzlashtirish borasida respublikamizda shunga qadar samarali
natijalarga erishildi.
Buyuk istiqlolning sinovli dovonlaridan oʻtishda, mamlakatimizda iqtisodiy, siyosiy va ijtimoiy
sohalarda tub islohotlar oʻtkazilayotgan bir pallada jamiyatimizda milliy madaniyat va san’at, ma’naviyat va
ma’rifat kabi insonparvar hamda taraqqiyotparvar omillarga alohida diqqat-e’tibor berilmoqda. Bu oʻrinda
amaliy bebaho qadriyatlarimizni, xalqchil udum va an’analarimizni tobora toʻlaroq tiklash, tarixiy-madaniy
yodgorliklarimizni, shu jumladan, musiqiy merosimizni mufassal oʻrgana borish nihoyatda muhim ahamiyat
kasb etmoqda. Uni yosh avlodlar tomonidan ilmiy hamda amaliy jihatdan puxta oʻzlashtirish uchun soʻngi
yillarda barcha zaruriy shart-sharoitlar yuzaga keltirilganini e’tirof etish lozim.
Koʻzlangan ezgu maqsadlarga erishish uchun respublikamizning madaniyat va san’at oʻquv yurtlarida,
shuningdek, xalq ta’limi tizimiga kiruvchi gumanitar yoʻnalishdagi oliy va oʻrta oʻquv yurtlarida oʻzbek
musiqa ijodiyotining barcha qatlamlarini – rosmana xalq musiqasi, maqomchilik, dostonchilik, oʻtmish va
zamonaviy bastakorlik, kompozitorlik, badiiy havaskorlik, estrada san’atini qamrab oluvchi qator maxsus
oʻquv fanlar joriy etildi. Oʻz navbatida, ularni mukammal dastur, darslik va oʻquv qoʻllanmalar bilan
ta’minlash - hozirgi kunda mutaxassislarimiz oldida turgan eng dolzarb vazifalardan biridir.
Asosiy qism. Oʻzbek xalq musiqasining mahalliy usullari, musiqiy merosimizning an’anaviy-kasbiy
qatlamiga mansub janrlardan ashula, katta ashula, suvora kuy, doston, maqom va uning turlarini, vohaning
oʻziga xos cholgʻu sozlarining oʻrganilishi bilan bogʻliq bir qator jihatlari borki, ular asnosida oʻzbek xalq
musiqa ijodiyoti yuzasidan batafsil ma’lumotlarga ega boʻlishimiz mumkin.
Adabiyotshunoslik, san’atshunoslik sohalarida, xususan, mavjud musiqiy adabiyotlarda uslub soʻzi har
xil ma’nolarda qoʻllanib turilishi ma’lum. Bulardan bir hollarda uning keng, umumlashma, boshqalarda esa
xiyla tor yoki koʻchma ma’no va mazmunlari qayd qilinadi. Ta’kidlash lozimki, uslub atamasi ham
mazmunan, ham mohiyatan turlicha idrok etilsada, ayni paytda u oʻzaro yaqin, mushtarak tushunchalarni
anglatishi mumkin. Demak, bu masalaga, avvalo, oydinlik kiritish zarur.
Uslub soʻzi yordamida avvalo bir muncha keng, aniqrogʻi – yigʻma ma’noda jahon xalqlari musiqa
san’atiga xos umumiy yoki muayyan mintaqaviy xususiyatlar tabiati ifodalanadi. Bunga, jumladan, sharqona
musiqiy uslub, “Yevropacha musiqa uslubi” kabi iboralar yaqqol misol boʻla oladi. Boshqa barcha badiiy
ijodiyot koʻrinishlari misoli, musiqada ham milliy oʻziga xoslikka aynan uslub atamasi yordamida qisqa va
loʻnda tavsif beriladi.
https://buxdu.uz
|
| |