Yirik pokovkalar uchun
Gzag= Gpok+ Gpr+Gtub+ Gkuy+ Gkes
O‘rta, mayda pokovkalar uchun
Gzag=Gpok+Gkuy
Bunda, Gzag- boshlang‘ich zagotovkani og‘irligi, kg;
Gpok- pokovkani og‘irligi, kg;
G pr- quymani pribil qismi og‘irlik, kg;
Gtub-quymani tub qismi og‘irligi, kg;
Gkuy –kuyindiga chiqqan metall og‘irligi, kg.
Gpok pokovka og‘irligi Gpok =V*( formula bilan topiladi. Bunda V- hajm bo‘lib,
pokovka geometriyasi bo‘yicha topiladi. ( - metalning solishtirma og‘irligi (g/sm3)
bo‘lib, jadvaldan olinadi.
Gpr = (20-25)% Gpok;
Gtub = (2-7)% Gpok;
Gkuy = (2-3)% Gpok;
Gkes = (2-3)% Gpok, deb qabul kilinadi. Chiqindilarni miqdori quymani 30-35 %
ini tashkil qilishi mumkin. Pokovka olish uchun uni texnologik jarayoni ishlab
chiqiladi. Detal chizmasi asosida pokovka chizmasi ishlab chiqiladi. Pripusk
qo‘yish pokovka katta kichikligiga qarab jadvaldan olinadi.
Ma’lumki, bolg‘alash yo‘li bilan olingan buyumning o‘lchamlari noaniq,
yuzalari toza bo‘lmaydi, lekin mexanik xossasi yuqori bo‘ladi. Shunga ko‘ra og‘ir
sharoitda ishlaydigan detallarni zagotovkasi bolg‘alash bilan olinadi.
Pokovka og‘irligi, shakli va konfiguratsiyasi bo‘yicha mashina turini
aniqlash jadvallardan, ya’ni mashinani urilish qismiga qarab tanlanadi.
Mashinaning urilish qismi bo‘yicha mashina turi tanlanadi.
