|
3-mavzu. Ijtimoiy-iqtisodiy tizimlar va mulkchilik munosabatlari
|
bet | 8/18 | Sana | 20.06.2024 | Hajmi | 209,65 Kb. | | #264591 |
Bog'liq v4zvfAAF7wTAhSWCEHnIKVsS3UtrJqz82hUkh0XnMulkchilik huquqlari esa mulk subyektining mulk obyektiga nisbatan munosabatidir, ya’ni undan foydalanish va nazorat qilish yuzasidan kelib chiquvchi huquqlar majmuidir:
Mulk subyektlari ko‘p darajali bo‘lib, shu subyektlardan birontasi o‘zini mulk egasi sifatida yuzaga chiqara olmasa, unda mulkchilik munosabatlari rasmiy va yuzaki tus oladi.
3.4. Mulkchilikning turli shakllari va ularning mazmuni
Jamiyat rivojining hozirgi bosqichida mulkchilik munosabatlari o‘z ichiga davlat mulkini, ishlab chiqarish, xizmat ko‘rsatish va matlubot sohalaridagi jamoa mulkining xilma-xil turlarini, ijtimoiy tashkilotlar mulkini, uy xo‘jaligi va shaxsiy tomorqa xo‘jaligi hamda yakka tartibdagi mehnat faoliyati bilan bog‘liq bo‘lgan mehnatkashlarning shaxsiy mulkini, tashqi iqtisodiy munosabatlar sohasidagi aralash mulk shakllarini va xususiy mulklarni oladi. Shu sababli «O‘zbekiston
Respublikasining mulkchilik to‘g‘risida»gi qonunida turli-tuman mulklar quyidagi mulk shakllariga kiritiladi: davlat mulki, jamoa mulki, xususiy mulk, shaxsiy mulk, aralash mulk (3.2-rasm).
3.2-rasm
Mulkchilik shakllarining tasniflanishi
Jamoa mulki – muayyan maqsad yo‘lida turli
ko‘rinishdagi
jamoalarga birlashgan kishilar tomonidan birgalikda
o‘zlashtiriluvchi
vosita va nе'matlar
Aralash mulk – turli mulk shakllaridan tashkil topib, shunga muvofiq
tarzda o‘zlashtiriluvchi
vosita va nе'matlar Davlat mulki – Xususiy mulk – Shaxsiy mulk –
o‘z vazifalarini ayrim kishilar va fuqarolarning shaxsiy bajarish guruhlarga tеgishli yoki oilaviy mеhnat maqsadida davlat bo‘lib, yollanma orqali shakllangan va tomonidan mеhnatdan ularning ehtiyojlarini
o‘zlashtiriluvchi foydalanib qmulk bondirisho‘ga lib, daromad qaratilgan
turli vosita va daromad topishga
istе'mol buyumlari va
nе'matlar qaratilgan mulk ishlab chiqarish vositalaridan iboratdir.
|
| |