|
ball - belgi, xususiyatning eng kam holati
|
bet | 2/8 | Sana | 09.09.2024 | Hajmi | 67 Kb. | | #270693 |
Bog'liq NAVLARNING XO’JALIK-BIOLOGIK XUSUSIYATLARINI O’RGANISH 1 ball - belgi, xususiyatning eng kam holati;
9 ball - belgi, xususiyatning eng ko‘p zararlanishi.
Mahsuldorlikni baholash. O‘rtacha bitta o‘simlikdan olinadigan hosil ekinning (navning) mahsuldorligi, yer maydonidan olinadigan hosil uning hosildorligi deb ataladi. Mahsuldorlik gramm yoki kilogramm hisobida, hosildorlik esa gektaridan sentner yoki tonna bilan hisoblanadi. Ekinning (navning) hosildorligi uning mahsuldorligi va ko‘chat qalinligi bilan ifodalanadi. Demak,mahsuldorlik nav 124 hosildorligini belgilovchi ikki asosiy ko‘rsatgichning biridir. Seleksiya jarayonining dastlabki bosqichida tanlab olingan elita o‘simliklarning avlodi faqat mahsuldorlik bo‘yicha baholanadi, chunki, ular oz va kichik maydonlarga ekiladi. Keyinchalik,seleksion ashyoning hosildorligini aniqlash imkoniyati tug‘ilgandan so‘ng ham mahsuldorlik bo‘yicha baholash o‘z ahamiyatini saqlab qoladi. Boshoqli don ekinlarning mahsuldorligi mahsuldor poyalar soni, boshoqdagi don soni, 1000 ta donning vazni kabi ko‘rsatkichlar bilan belgilanadi. Ko‘pchilik hollarda o‘simlikning mahsuldorlik ko‘rsatkichlari navning hosildorligini ifodalaydi. Seleksion ashyoning mahsuldorligi tez o‘zgaruvchan belgi (xususiyat) bo‘lib, uni baholash juda murakkabdir. Bu xususiyat o‘stirish sharoitiga qarab keskin o‘zgaradi. Hatto bitta nav ichidagi o‘simliklarning mahsuldorlik bo‘yicha farqi jihatidan keskin farq qiluvchi ikki navning mahsuldorligi bo‘yicha farqidan ham yuqori bo‘ladi. Shuning uchunseleksion ashyoni mahsuldorlik bo‘yicha baholaganda olinadigan ma’lumotlarning to‘g‘ri bo‘lishini ta’minlash maqsadida nav va rakamlar mutlaqo bir xil agrotexnika, tuproq-iqlim hamda relef sharoitida o‘stiriladi. Dalalar tuproq unumdorligi, o‘g‘it, sug‘orish me’yoriyari va muddatlari bo‘yicha bir xil sharoitda bo‘lishi talab qilinadi. Hatto sezilarli bo‘lmagan farq ham o‘simlik mahsuldorligidagi katta farqlanishga sabab bo‘lib, seleksiya ishida yirik kamchiliklar keltirib chiqarishi mumkin. Seleksion ashyoning mahsuldorligi va hosildorligi hamma vaqt dala sharoitida bevosita va bilvosita usullar bilan baholanadi.Seleksiya ishida hosildorlikni aniqlashning quyidagi usullari bor:
- yoppasiga yig‘ishtirish;
|
| |