STEAM asosida dars o‘rganish amaliy ekanligi o‘ziga xos ahamiyatga ega. Bunday
ta’limda asosiy maqsad o‘rganish, tajriba va chuqur tushunchalarga ega bo‘lish
hisoblanadi.
Biroq, ushbu maqsadlarni aniq tarzda qo‘ya olish kerak.
STEAM loyihalari va
topshiriqlarini raqamlar yoki harflar bilan baholash muammoga aylanishi mumkin.
Qanday qilib siz o‘quvchi tomonidan plastik butilkadan yasalgan raketa dizaynini
baholaysiz? Qo‘yilgan baho ixtironi muvaffaqiyatsizlikka uchratishi mumkinligini
o‘ylab ko‘rganmisiz? Yoki bolalar tomonidan yaratilgan
kompьyuter kodlariga
necha baho qo‘yasiz?
Ehtiyotkorlik bilan rejalashtirish orqali o‘quvchilarning ish natijalarini baholash
o‘zgarib turadi. Har bir loyiha va topshiriq turli xil bo‘ladi, Shuning uchun baholash
mezonlari va usullari yangilanib turadi.
Quyida umumiy qoidalar va tavsiyalar bilan tanishib chiqing:
Standartlarni o‘rganing va uning asosida o‘qitish maqsadlarini aniqlang.
Qaerda o‘qitishingizdan, qaysi tizimda ishlashingizdan qat’iy nazar birinchi qadam
qaysi standart asosida qanday topshiriqlar orqali
amalga oshirish va qanday
natijalarga erishish mumkinligini rejalashtirishingiz kerak.
Keyingi qadam o‘quvchilar uchun o‘quv maqsadalarini qo‘yishdir. Mashg‘ulot
yakunida o‘quvchi qanday natijalarga erishishini inobatga olish darkor.
Jarayon: g‘oya yaratish
G‘oyalar o‘quvchilarga mavzularni o‘rganishni osonlashtiradi. Bunda g‘oyalardan
o‘quv loyihalari ishlab chiqish o‘quvchilarning ijodkorligini,
qiziqishlarini
rivojlantiradi. STEAM loyihalari o‘quvchilarni hamkorlikka,
yangilik yaratishga
undaydi.
Jarayon: test tuzish
Testlar bilimlarni nazorat qilish uchun eng qulay tipik usuldir. Ochiq turdagi qisqa
javobli testlar qulay bo‘lib, mavzuni o‘rganish uchun matn, amaliy tajriba asos qilib
olinadi. STEAM test topshiriqlari o‘quv maqsadlari o‘quv ko‘nikmalarini
o‘zlashtirganligini o‘rganish uchun mezondir.
Jarayon : nazorat va minuslar
Testlarga qo‘yilgan baho bilish bilishni belgilovchi ko‘rsatkich emas.
STEAM tizimida ishtirok etish barcha ishtirokchilar uchun qiziqarli va
bu qanday
baholanishi hech qachon to‘siq bo‘lmasligi kerak. Ushbu loyihalardan kelib
chiquvchi ma’lumotlar sinchkovlik bilan kitob o‘qish talabidan ancha ustun turadi.
Baho o‘zi nima uchun kerak?
O‘qituvchi uchun: uning metodikasi, ish faoliyati o‘quvchilar tomonidan qanday
o‘zlashtirish darajasini bilish uchun.
O‘quvchi uchun: o‘qish jarayonidagi intellektining rivojlanish darajasini bili
uchun.
O‘qituvchi o‘quvchi faoliyatini faqat, masalan, test yoki masala yechish orqali
standart bitta usul orqali baholashi o‘quvchi rivojlanishiga olib kelmaydi. Shuning
uchun nostandart usullar, ya’ni loyihalar, uy tajribalaridan foydalanish tavsiya
etiladi. Yana bir usul bu o‘quvchilarning o‘z-o‘zini baholashi. Bunda berilgan
nostandart topshiriqni o‘quvchi qanday bajarganligiga o‘zi adolatli baho qo‘yishi
kerak bo‘ladi, bu uning o‘z mehnatini baholashiva o‘z ustida ishlashiga poydevor
bo‘ladi.
Baho ta’lim jarayonida aniqlangan bo‘shliqlarni aniqlash va ularning ustida ishlash
imkonini beradi.
