Ioana Marin, Andreea Marin-Pantelesku Ta'limni boshqarish strategiyalari, 2020




Download 4,19 Mb.
bet35/65
Sana23.05.2024
Hajmi4,19 Mb.
#251649
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   65
Bog'liq
Boshqaruvga oid adabiyotlardan iqtibos

Ioana Marin, Andreea Marin-Pantelesku Ta'limni boshqarish strategiyalari, 2020.
Sifatli, jozibali,raqobatbardosh, mehnat bozori talablariga javob beradigan ta'lim tizimi uchun ta'limni boshqarish strategiyalarini qo'llash kerak. Ta'lim xizmatlarining sifati ijtimoiy maqsad bo'lib, u butun iqtisodiyot samaradorligini oshirishga yordam beradi. Ishlab chiqarish va tijorat institutlari va korxonalarida
strategik menejmentni taklif qilish kerak, maktablar esa institut sifatida inson ularning asosiy kirish va chiqishi strategik boshqaruvni amalga oshirishning eng yaxshi variantidir. Maktablarning qo'shilgan qadriyatlari bilim, ko'nikma va xabardorlik bo'lib, ular yuqori samarali maktabga aylanish uchun ilmiy maqsadli rejalashtirishni talab qiladi. Maktablarda strategik boshqaruv ularni rejalashtirish, o'zgarishlarni bashorat qilish va boshqarishga ta'sir qiladi.
(Ioana Marin, Andreea Marin-Pantelescu. Educational Management Strategies. “Ovidius” University Annals, Economic Sciences Series Volume XX, Issue 1/ 2020, pp. 726)
Ijtimoiy nomutanosibliklarni minimallashtirish va hatto yo'q qilishga ko'maklashish uchun ta'lim tizimi bugungi kun fuqarolarining ehtiyojlari va intilishlariga mos ravishda qayta shakllantirilishining doimiy ehtiyojida bo'lishi kerak. (Ioana Marin, Andreea Marin-Pantelescu. Educational Management Strategies. “Ovidius” University Annals, Economic Sciences Series Volume XX, Issue 1/ 2020, pp. 726)
Ardashkin (2015) ta'kidlashicha, ta'lim integratsiyalashgan ijtimoiy element va shaxslarning keyingi mavjudligini shakllantirishda mustahkam ustundir. (Ardashkin, I.B., 2015. Philosophy of Education as a Social Development Factor: World Trends and Prospects for Russia. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 166, pp. 277-286)
Xuddi shunday, Pÿunescu (2017) ta'limni odamlar yaxshi yashash uchun hech qanday cheklovlarsiz foydalanishi kerak bo'lgan manba sifatida ko'radi. Shunga qaramay, ta'lim hamma narsani tez o'zgartirishga majbur qiladigan globallashuv fenomeniga chuqur moslashishi kerak. (Păunescu, C., Drăgan (Gilmeanu), D. and Găucă, O., 2017. Examining obligations to society for QS Stars best ranked universities in social responsibility. Management & Marketing.Challenges for the Knowledge Society 12(4), pp. 551-570 )
Bundan tashqari, Burja va Burja (2013) ta'lim iqtisodiy o'sishni rag'batlantirish, akademik jarayonda ishtirok etadigan odamlarning imkoniyatlarini yaxshilash va ularni o'z vazifalarida yuqori sifatli mahsulot olishga imkon berish orqali jamiyatga qiymat keltirishi mumkinligini da'vo qiladi. Ruminiya taÿlim makonida soÿnggi paytlarda oÿquv-tarbiya tizimining sifati va samaradorligini oshirish maqsadida amaliyotga tatbiq etilishi lozim boÿlgan taÿlim strategiyalari va gÿamxoÿrlik siyosati haqida koÿproq muhokama qilinmoqda. Ta'lim faoliyati (o'qituvchilar va talabalar) nuqtai nazaridan asosiy faoliyat uchun foydali bo'lgan ba'zi modalar mavjud, shuningdek, ta'lim xizmatlaridan (ota-onalar, oilalar, vakillar va joylar) foyda keltiradigan shiftlar mavjud. (Burja, C. and Burja, V., 2013. Education's Contribution to Sustainable Economic Growth in Romania. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 81, pp. 147-151 )
Ruminiya taÿlim makonida soÿnggi paytlarda oÿquv-tarbiya tizimining sifati va samaradorligini oshirish maqsadida amaliyotga tatbiq etilishi lozim boÿlgan taÿlim strategiyalari va gÿamxoÿrlik siyosati haqida koÿproq muhokama qilinmoqda. Ta'lim faoliyati (o'qituvchilar va talabalar) nuqtai nazaridan asosiy faoliyat uchun foydali bo'lgan ba'zi modalar mavjud, shuningdek, ta'lim xizmatlaridan (ota-onalar, oilalar, vakillar va joylar) foyda keltiradigan shiftlar mavjud.
Barcha maktablarning maqsadi har bir o'quvchi uchun mukammal, ixtisoslashtirilgan ta'lim xizmatidir. Shuningdek, ishni bajarish va tushunish uchun umumiy sog'liqni saqlash maqsadlari va qadriyatlarining zarur samaradorligini o'rganishingiz mumkin. Erni boshqarish va strategik rejalashtirish maktablarda tez muvaffaqiyatga erishish uchun har qanday o'quv majmuasining yo'l xaritalarini belgilash uchun javob beradi. Umuman olganda, har qanday darajadagi kompleks ta'limda strategik menejmentning eng muhim muvaffaqiyat omili muvaffaqiyatli maktabni yaratish imkoniyatlariga g'amxo'rlik qilish uchun inson resurslarini ta'minlashi mumkin. (Ioana Marin, Andreea Marin-Pantelescu. Educational Management Strategies. “Ovidius” University Annals, Economic Sciences Series Volume XX, Issue 1/ 2020, pp. 726)
Mutaxassislarning fikriga ko'ra, strategiya "qanday qilib" bu erdan u erga borishdir (Mintzberg , H., 2008. Mintzberg on Management. New York: Free Press). Strategiya, shuningdek, "tashkilot intilayotgan maqsadlar va u o'z maqsadiga erishish uchun boshqaradigan siyosatlarning kombinatsiyasi" (Nickols, F., 2012. Strategy: Definitions and Meaning) sifatida qaraladi va strategik menejment bu strategiyani amalga oshirish mexanizmidir (Sourkouhi, Z. K. et al., 2013. Strategic management, concepts, benefits and process. Journal of Business and Management (IOSR_JBM), 13 (3), pp. 61-64)., Almasi, Bayat & Makouey, 2013).
Alfred Chandler strategiyani "tashkilotning asosiy uzoq muddatli maqsadlari va vazifalarini belgilash va harakat yo'nalishlarini qabul qilish, shuningdek, ushbu maqsadlarga erishish uchun zarur resurslarni taqsimlash" deb ta'riflaydi.
Strategik boshqaruv modellari dunyoning turli davlatlarida amal qiladi. Samaradorlik nuqtai nazaridan eng muhimlari quyidagilardir: umumiy etakchilik maktabi - qarorlarni markazsizlashtirish va inson resurslarini rag'batlantirish (Wilhelm, T., 2013. How principals cultivate: Shared leadership. Educational leadership. Journal of the Department of Supervision and Curriculum Development, N.E.A , 71 (2), pp. 62-66 ); maktab boshqaruvi - ta'lim tizimini markazsizlashtirish (Hammad, W., 2013. The Rhetoric and Reality of Decentralisation Reforms: The Case of School-Based Management in Egypt. ISEA , 41 (2), pp. 33-47); taqsimlangan etakchilik - keng javobgar direktorlar (Hall, D.and Gunter, H. B., 2013. The strange case of the emergence of distibuted leadership in schools in England. Educational Review, 65 (4), pp. 467-487.).
Ruminiyada quyidagi jihatlar mavjud: - umumiy etakchilik maktab modeliga qiziqish - maktab menejerlari uchun murabbiylik dasturi (ISE, 2015. Activity report [online] Available at < http://www.ise.ro/raport-de-activitate-ise-2007> [Accessed 14 May 2020] ); - markazsizlashtirish va institutsional avtonomiyalarni yaratish orqali boshqaruv islohoti – yilda taraqqiyot (Marga, A, 2007. Anii reformei. 1997-2000 , 2nd Edition. Cluj: Efes Publishing House);
- "qo'llaniladigan strategiyalar va siyosatlar, ayniqsa, izchillik nuqtai nazaridan, bir-biriga mos kelmasligi isbotlangan. maqsad va vositalar o'rtasida" (ISE, 2007. Activity report, [online] Available at < http://www.ise.ro/raport-de-activitate-ise-2007> [Accessed 14 May 2020] );
- Davlat strategiyalari va siyosatlari bo'limi faoliyat yuritadi - “strategik rejalashtirishni amalga oshirish MECT darajasidagi tizim” (MENCS, 2016. Unitatea de Strategii şi Politici Publice, [online] Available at [Accessed 13 May 2020] );
- "sifat madaniyati strategik fikrlashni va mas'uliyatni o'z zimmasiga olishni nazarda tutadi" (ARACIP and MENCS, 2016. Activity report for the period: 01.09.2014-31.12.2015);
- avtonom maktablar o'quvchilarning yuqori ko'rsatkichlariga ega (Iosifescu, Ş. et al. , 2012. Raport privind starea calităţii în sistemul de învăţământ preuniversitar din România, Bucharest );
- strategik chora-tadbirlar "tagisiz shakllar" emas, balki "pastki shakllar" bo'lishi maqsadga muvofiqdir. (David, D., 2015. Psihologia poporului român - profilul psihologic al românilor într-o monografie cognitiv-experimentală. Iași: Polirom Publishing House);
amaldagi boshqaruv tizimi yaxshi ishlamayapti (ISE, 2015. Activity report [online] Available at < http://www.ise.ro/raport-de-activitate-ise-2007> [Accessed 14 May 2020])
Adabiyot shuni ko'rsatadiki, yuqori sifat menejmenti va yaxshilangan ta'lim natijalari o'rtasida chambarchas bog'liqlik mavjud, bu boradagi asosiy farq maktab menejeri va u tomonidan qo'llaniladigan boshqaruv strategiyalaridadir. (Bloom, N. et al., 2014. Does Management Matters in Schools. NBER Working Paper Series (20667) ).
Boshqaruv strategiyalari dunyoning turli mamlakatlaridagi ta'lim tizimlarida, balki Ruminiyadagi maktab tashkilotlari darajasida ham mavjud. Nazariy hujjatlardan so'ng, boshqaruv strategiyalari turlarini tasniflash mumkin: qiymatga yo'naltirilgan strategiya tenglik, adolat, teng imkoniyatlar, samaradorlik; kadrlar bo'yicha o'qituvchilarga sarmoya kiritishga qaratilgan strategiya talabalarning ijtimoiy-iqtisodiy kamchiliklarini qoplashi mumkin bo'lgan yagona o'zgaruvchidir; tashkilot resurslaridan foydalanishga yo'naltirilgan strategiya, mos ravishda qisqa muddatli maktab ma'muriyati; transformatsion etakchilikka asoslangan qarorlar avtonomiyasi va markazsizlashtirishga yo'naltirilgan strategiya.
Ta'lim sohasidagi o'zgarishlar sharoitida menejerlar qadriyatlarni tarbiyalashga, ular faoliyat yuritayotgan muassasani ta'limni modernizatsiya qilish dunyosiga integratsiyalashuv uchun zarur yordamni ta'minlaydigan ko'nikmalarni yaratishga chaqiriladi. Bu maqsadlarga erishishni talab qiladi menejer va quyidagi kabi strategiyalardan foydalanish: barcha xodimlarning bilimlarini kengaytirish uchun ta'lim muassasasi ichidagi odamlarning o'zaro munosabatlarini rivojlantirish; boshqarmalar va ixtisoslashtirilgan komissiyalar tarkibida faoliyatni rivojlantirish; xizmat ko'rsatish dasturlarida ishtirok etishni oshirish va ulardan foydalanishni osonlashtirish; ta'lim jarayonini yangi, mijozlarga yo'naltirilgan paradigmaga qayta tashkil etish; imkon qadar ko'proq bolalar bog'chasi-jamoa-oila hamkorligini rivojlantirish; mamlakatdagi yoki xorijdagi muassasalar bilan tajriba almashishni rivojlantirish; doimiy ravishda maslahat olish mumkin bo'lgan maktab muassasasi darajasida o'z ma'lumotlar bazasini tashkil etish; do'stona va himoyalangan maktab muhitini ta'minlash hamda qarorlar qabul qilishda o'quvchilar va ota-onalar bilan maslahatlashish orqali bolalarning sifatli ta'lim olish imkoniyatini oshirish; nodavlat notijorat tashkilotlari, klublar, sport jamiyatlarini o‘quv-tarbiyaviy jarayonga jalb etish; adekvat va oson almashtiriladigan joylarni yaratish: bolalar va oilalarni kutib olish uchun joy, oila bilan yaxshi hamkorlikni o'rnatish, ovqatlanish uchun joy, bayram tadbirlari uchun joy, rasm chizish, modellashtirish, bolalar bog'chasida mustaqil ravishda qurilishi mumkin bo'lgan kulolchilik ustaxonalari yoki hududda allaqachon mavjud bo'lgan voqeliklar bilan hamkorlikda; muhim fuqarolik jamiyati vakillari (zallar, sport klublari, raqs klublari, muzeylar, ustaxonalar, politsiya, o't o'chiruvchilar kabi jamiyat agentlari) bilan hamkorlikni yakunlashning afzalliklarini ta'kidlash; imkon qadar ko‘proq bolalarni xayriya yoki umuman ijtimoiy faoliyatga jalb qilish (bolalar xayriya jamoatchiligi bilan birgalikda o‘tkazadigan yarmarkalar) va boshqalar.
Ixtisoslashgan adabiyotlarni o'rganish shuni ko'rsatadiki, ko'pincha amaliyotda maktab tashkilotining o'ziga xos xususiyatlariga qarab, tashkilotning o'z maqsadiga erishish imkoniyatlarini maksimal darajada oshirishga qaratilgan turli xil strategiyalarning aralashmasi mavjud. maqsadlarga erishish va raqobatdosh ustunlikka erishish. Maktab menejeri tomonidan maktab o'qituvchilari tomonidan taqdim etilgan bilvosita benefitsiarlarga ko'rsatiladigan xizmatlar sifati maktab o'qituvchilari ta'lim tizimining bevosita benefitsiarlari, mos ravishda maktab o'quvchilari va oilalari bilan muayyan tadbirlarda ko'rsatadigan ta'lim xizmatlari sifatining hal qiluvchi omilidir. bilvosita benefitsiarlar sifatida.

Download 4,19 Mb.
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   65




Download 4,19 Mb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Ioana Marin, Andreea Marin-Pantelesku Ta'limni boshqarish strategiyalari, 2020

Download 4,19 Mb.