|
Ta’lim tizimini axborotlashtirish va uni joriy qilishning
ilmiy-metodik asoslari
|
| bet | 3/12 | | Sana | 26.12.2023 | | Hajmi | 0,97 Mb. | | #128458 |
Bog'liq Saodat 1.2. Ta’lim tizimini axborotlashtirish va uni joriy qilishning
ilmiy-metodik asoslari
Texnik vositalar ta’limi dunyoviy tezligini ilmiy ifodalashda muhim rol o‘ynaydi. Vatanimizda va chet el adabiyotlarida ularning klassifikatsiyasi uchun asosiy farq aniqlangan: O‘TV funksiyasini o‘quv jarayonida didaktik asoslari va qo‘llash printsiplari inson sezgi organlarida tur va darajaga ta’sir qiladi.
Ayniqsa klassifikatsion vositalar ta’limi keng tarqalgan bo‘lib, jarayon davomida O‘TV ning roli N.M.Shaxmayevim va P.P.Pressman, fikrlarida asoslab berilgan. Bu belgilar bilan vositalar ta’limi munosib ravishda uch gruppaga bo‘linadi:
Informatsiya beruvchi;
O‘quvchilar bilimini nazorat qilishga yordam beruvchi;
Ko‘p funksiyalarni universal birlashtiruvchi;
N. Atkinson TV ni proyektiv va proyektivmaslarga ajratdi. Avtor proyektivniy vositalar gruppasida faqat yorug‘lik va optik proyeksiyalar haqida ish olib bordi. U proyektivmas vositalarga – o‘quv jadvali, sxema, chertojlar, fotografii, radio, televidenie, EHM, magnitafon va boshqalarni kiritdi. Materializatsiya shaklida informatsiyalar audiovizualniy vositalar o‘z navbatida uch turga bo‘linadi.
1. TV yozib olish, saqlash va informatsiyalar tovushini qaytarish (tovush vositalar ta’limi), odamlar faoliyatida tashqi nutqda fikrlashi.
2. TV yozib olish, saqlash va informatsiyalarni ko‘ruvchilarga tarqatish, odamlar faoliyatida vizualnoy shaklida fikrlash (ekranniy vositalar ta’limi).
3. TV yozib olish, saqlash va audiovizualnoy informatsiyalar ko‘rinishi, tovushlar va bir vaqtning o‘zida informatsiyalarni ko‘rish (ekranno-zvukoviye vositalar ta’limi) [3].
Fan haqida eng ko‘p ko‘rsatmali tushunchalar TV da mavjud va ulardanfoydalanish uchun qo‘llanma materiallar belgilab qo‘yilgan, ular 1-jadvalda berilishi mumkin:
1-jadval – Pedagogicheskaya texnika va audiovizualniye vositalar ta’limi.
Pedagogicheskaya texnika
|
Audiovizualnie vositalar
|
Ko‘rinish turi
|
Kino - apparat
|
Kinofilmlar: ilmiy, xronikolno - dokumentalniye, badiiy
|
Tomoshabin - tinglovchi
|
Diaproyektori
|
Diafilmlar, diapozitivi
|
Tomoshabin
|
Epidiaskopi
|
Kartinniy - tasvirlovchi, ko‘rsatuvchi vositalar (chizma, rasmlar, foto va boshqalar)
|
Tomoshabin
|
Grafoproektori
|
Chizma, rasmlarning aniq formatlarini shaffof varaqlarda yozib olish;
|
Tomoshabin
|
Magnitafonlar
|
Magnitofonda tekstlarni yozdirish;
|
Tinglovchi
|
Radiopriyemniklar
|
Ilmiy va umumiy tasvirdagi ko‘rsatuvlarni, magnitafon lentasiga yozib olish;
|
Tomoshabin - tinglovchi
|
Videomagnitafonlar
|
Videozapislar
|
Ko‘ruvchi - eshituvchi
|
EHM, kompyuter
|
Adaptirovanniye programmi
|
Tomoshabin - eshituvchi
|
Bunday katta qiymatlar autentichnostligi, 1 qiyofali ko‘rinishda, ma’lumot zichligi ekranda shunday ta’sirchan imkoniyatga ega bo‘ladi. [6]
[1] - qismdagi texnik vositalarning rivojlanishi maktab darslik sitemasi va darsning mukammalligiga imkon beradi.
Faoliyat vositalari
|
Faoliyat usullari
|
O‘TV
|
Dars
|
Kompyuterlar
|
Programmalashtirilgan ta’lim
|
Muammoli ta’lim
|
Telekommunikatsiya va tarmoqlar
|
Kompyuter ta’limi
|
Evristik ta’lim
|
Virtual aniqlik
|
Internet - ma’lumot
|
Har qanday pedagogik texnologiya bu – informatsiyalar texnologiyasi bo‘lib, asosiy texnologik ta’lim jarayonida informatsiya va uning harakatini (o‘zgartirish) tashkil etadi.
Biz ko‘ramizki, eng katta istiqbolli texnologiya ta’limi “kompyuter texnologiyalari” – kompyuterdan foydalanish hisoblanadi.
Ular programma ta’limining mutlaqo yangi g‘oyalarini ochdilar, yana texnologik variantlar ta’limini tekshirmasdan, zamonaviy kompyuter va rivojlantirdilar [9, 10].
Darsda kompyuterdan foydalanish va metodik asoslash maqsadga muvofiq bo‘lishi kerak. Boshqa ta’lim vositalarining kompyuterdan foydalanishida u yerda eng ko‘p effektlar bo‘lmaydi. Bunday hollarda faqat kompyuter texnologiyalariga murojat qilish zarur, agar ular boshqa ta’lim metodlari bilan qiyoslanganda tuzish jarayonining eng yuqori darajasini yetkazib beradi [9].
|
| |
