6) Ishni og‘zaki ko‘rish prinsipi.
Bu printsip sudda ishtirok etuvchi taraflardan protsessual harakatlarni og‘zaki ravishda ifodalashni talab qiladi. Sud ishni og‘zaki ko‘rganda taraflar, guvohlar, ekspertlar, mutaxassislar, tarjimonlar, Shuningdek ishda ishtirok etuvchi prokuror bilan bevosita ish munosabatida bo‘lish imkoniyatiga ega bo‘ladi.
Fuqarolik ishiga izohlar yozma ravishda taqdim etilgan bo‘lsa ham, ammo suddagi ish materiallari og‘zaki ravishda tekshiriladi. Sud majlisida og‘zaki tekshirilgan vaqtda aniqlangan va tasdiqlangan materiallargina sud qaroriga asos qilib olinadi. Sud majlisida aytilgan so‘zlarning hammasi sud majlisini bayonnomasiga yozilishi og‘zakilik printsipiga xilof kelmaydi. Aksincha sud majlisida aytilgan so‘zlarning bayonnomasiga yozilmasligi sud qarorining qonuniy va asosli bo‘lishini tekshirish imkoniyatidan mahrum qiladi.
Fuqarolik jarayonining og‘zakiligi printsipiga muvofiq sud taraflarning og‘zaki bayonotlari, izohlarini, guvohlar, ekspertlar va mutaxassislarning og‘zaki ko‘rsatuvlarini eshitadi. Sud majlisida ko‘riladigan barcha masalalar og‘zaki muhokama qilinadi. Bunday usul sudyalarga ish holatlarini oydinlashtirishlariga va ularda ish yuzasidan to‘g‘ri ichki tushun cha paydo bo‘lishiga imkon beradi. Sudga taqdim etilgan barcha yozma hujjatlar, chunonchi ekspertlarning yozma xulosalari va boshqa yozma dalillar og‘zakilik printsipi talablariga ko‘ra sud majlisida ko‘rilishi, og‘zaki muhokama qilinishi lozim bo‘ladi. Fuqarolik ishini sudda og‘zaki ko‘rilishi haqida hamda agar ishni ko‘rish davomida sudya almashtirilgan hollarda, bu ishni qaytadan ko‘rilishi FPKning 11-moddasida ko‘rsatilgan.
|