| 7) Sudda ish ko‘rishning bevositaligi prinsipi.
Bu printsipga binoan fuqarolik ishlarini tekshiruvchi va ish yuzasidan qaror chiqaruvchi sudyalar ish materiallari bilan shaxsan tanishishlari, guvohlarning bergan guvohligini, ekspertlar xulosalarini, mutaxassislarni fikrini eshitishga yozma dalillar bilan tanishishga, ashyoviy dalillarni ko‘zdan kechirishga (FPKning 11-moddasi 1-qismi) dalillarni tekshirishlari va ularni sud majlisida bevosita o‘zlari, Shuningdek ishda qatnaShuvchilarning ishtirokida tekshirishi lozim bo‘ladi.
Bu printsipga muvofiq sud fuqarolik huquqiy nizolarni hal qilishda taraflarning huquqlari paydo bo‘lishi, o‘zgarishi yoki tugashi bilan bog‘liq bo‘lgan faktlarni bevosita aniqlaydi. Sud umumiy qoida bo‘yicha topshirilgan hujjatlarning asl nusxalarini ko‘radi, faqat istesno tariqasidagi bunday hujjatlarni sud majlisiga topshirish mumkin bo‘lmagandagina, hujjatlarning ikkinchi nusxa (kopiya)laridan foydalanishi mumkin.
Fuqarolik jarayoni bevositalik printsipiga asoslangan bo‘lsa ham, ammo ayrim hollarda, bu qoidadan chetga chiqishga qonun yo‘l qo‘yadi. Masalan, guvoh ish ko‘rilayotgan sudda bevosita so‘roq qilinishi lozim bo‘lsa ham, ammo u ish ko‘rayotgan shahar yoki tumandan uzoq joyda yashaganida, ishni ko‘ruvchi sudning maxsus topshirig‘i bo‘yicha, bu guvoh o‘zining turadigan joydagi sud tomonidan mazkur ish mazmuni bo‘yicha so‘roq qilinishi mumkin.
|
