77
cherkovlar Skandinaviya, Angliya, Hindiston, Chili, Germaniya kabi davlatlarda
ham paydo bo‘ldi.
Pyatidesyatniklik diniy hayotda “Muqaddas Ruh in’omlari” degan tushunchaga
tayanadi. Ta’limotga ko‘ra, bu in’omlar faqatgina Muqaddas Ruh bilan cho‘qintirish
orqali Iso Masihning asl izdoshlariga, unga xizmat qilish vositasi sifatida beriladi.
Muqaddas Ruh bilan cho‘qintirilganlikning tashqi belgisi deb pyatidesyatniklar
“glossaliya”, ya’ni “xudo bilan notanish tilda gaplashish”ni tushunadilar.
Ularning bir-biridan asosiy farqi xudoning rahmatlari soni va suv bilan
cho‘qintirishning uslublaridadir. Xususan, ba’zi pyatidesyatniklar 3 ta rahmatga –
dinga kirgizish, nurlantirish ya’ni, xristian ta’limoti bilan chuqurroq tanishtirish va
Muqaddas Ruh bilan cho‘qintirishga ishonishsa, ayrimlari faqat 2 ta rahmat – dinga
kirgizish va Muqaddas Ruh bilan cho‘qintirishni tan oladilar. Shuning uchun ham,
ularni “Ikki rahmat cherkovlari” deb atashadi.
Pyatidesyatniklikning diniy ta’limot manbai “Bibliya”dir. Unga ko‘ra,
Muqaddas Ruh doimo cherkovda namoyon bo‘lib turadi. Pyatidesyatniklikda
Isoning ikkinchi marta qaytishi, oxirzamon va mingyillik hukmronligi
o‘rnatilishining yaqinligi targ‘ib qilinadi. Shuningdek, Xudoning “O‘ldirma” degan
buyrug‘iga amal qilinishi sababli urush va harbiy xizmat qat’iyan rad etiladi.
