75
ingliz tilida olib borish joriy etildi. Anglikan diniy ta’limoti “Umumiy ibodatlar
kitobi”da aks ettirilgan.
Anglikan cherkovida katolistizmdagi marosimlar shundayligicha qabul qilinib,
undagi Ierarxiya tuzumiga o‘xshash tartib joriy etilgan. Anglikan cherkovi tarkibiga
3 cherkov kiradi. Ular katolistizmga yaqin turadigan oliy cherkov, puritanizmga va
pietizmga
yaqin quyi cherkov, xristian oqimlarining barchasini birlashtirishga
intiluvchi hukmron oqim – keng cherkov. Anglikan
cherkovidan rasman ajralgan
cherkovlar Shotlandiya, Uels,
Irlandiya, AQSh, Kanada, Avstraliya kabi jami 16
mamlakatda tarqalgan. 1867 yildan Anglikan cherkovi o‘z mustaqilligini saqlagan
holda Anglikan cherkovlar ittifoqiga birlashgan. Lambet konferenstiyalari Anglikan
cherkovida konsultativ organ hisoblanadi.
Baptistlik (Baptizm). Protestant ta’limotining eng ko‘p sonli davomchilari
baptistlardir. Baptizm (
yunon. suvga bo‘ktirish) XVII asr boshlarida vujudga kelgan
bo‘lib, hozirgi kunda dunyoning 130 mamlakatida o‘z tarafdorlariga ega. Bu
ta’limot tarafdorlari faqat o‘spirinlarnigina cho‘qintirishga olib boradilar. “Hech
kim, jumladan, ota-onalar ham kishi uchun biror dinni tanlay olmaydi. Kishi dinni
ongli ravishda o‘zi ixtiyor qilmog‘i zarur” degan tamoyil
baptistlarning asosiy
qoidasidir. Ularda ibodat o‘ta soddalashtirilgan bo‘lib, diniy qo‘shiq, ibodat va
mav’izadan iborat. Ular to‘rtta sirli marosimni saqlab qolishgan: cho‘qintirish
(o‘spirinlar uchun), non va vino eyish, nikoh, ruhoniylikka qabul qilish.
