|
Andijon mashinasozlik instituti «elektrotexnika, elektromexanika va elektrotexnologiyalar»
|
| bet | 24/56 | | Sana | 18.05.2024 | | Hajmi | 39,68 Mb. | | #241118 |
Bog'liq ONazorat savollari.
Induksion relelaning ishlash pinsipini tushuntiring.
Elektromagnit kuch deb nimaga aytiladi.
Induksion relening elektromagnit momenti haqida gapiring.
10 – MA’RUZA. TOK VA KUCHKANISH INDUKSION RELELARI.
Reja:
Tok va kuchlanish induksion relelarining turlari.
Qisqa tutashgan chulg‘amli relelar, ularning tuzilishi, vekto diagrammasi.
Induksion relelarning sabr vaqti. Inversion aylanish hodisasi.
Tok va kuchlanish induktsion relelar
a) Qisqa tutashgan chulg‘amli (ekranli) relelar.
Rele (10.1-rasm) disk 2 o‘qi joylashgan qutbli elektromagnit 1 dan iborat. Elektromagnitning yuqori va pastki qutblarida qutbning bir qismini o‘rab turuvchi misdan yasalgan qisqa tutashgan chulg‘amlar3 joylashgan. Relening chulg‘amidagi tok Ir va qisqa tutashgan chulg‘amdagi tok Ik , Fr va Fk oqimlar hosil qiladi. Bu oqimlarning musbat yo‘nalishlari 7.3-rasmda ko‘rsatilgan.
a)
7.3-rasm. Qisqa tutashgan chulg‘amli tok va kuchlanish induktsion relelarining tuzilishi, vektor diagrammasi
Qisqa tutashgan chulg‘amni o‘rab olgan qutb I dan natijalovchi FI=Fr1+Fk1 magnit oqim chiqadi. Ikkinchi qutbdan FII=Fr2-Fk2 oqim chiqadi. Ikkala magnit oqim ham diskka singadi va unda uyurma toklar hosil qiladi.
Oqimlarning vektor diagrammasi 7.3v-rasmda ko‘rsatilgan. U хuddi qisqa tutashgan chulg‘amli elektromagnit relening vektor diagrammasi shaklida quriladi. Vektor diagrammadan ko‘rinib turibdiki, FI va FII oqimlar bir biridan faza bo‘yicha burchakka farq qiladi, vaholanki FII oqim FI dan o‘tib ketadi. Bundan хulosa shuki, qisqa tutashgan chulg‘amli relening tuzilishi ikkita bir-biridan fazalar bo‘yicha farq qiluvchi va fazoda bir–biriga nisbatan siljigan oqim hosil qilib beradi. Bunga relening chulg‘ami ikkita qismga ajratish natijasida erishiladi. FI va FII oqimlarning diskdagi induktsiyalangan toklar bilan ta’siri natijasida Fe elektromagnit kuch va diskka ta’sir qiluvchi moment hosil bo‘ladi.
Ikkala magnit oqim ham Ir tokka proportsional bo‘lganligi sababli Ir tok o‘zgarganda burchak o‘zgarmasdan qoladi va
Rele chulg‘amini liniya toki bilan ta’minlaganda relening momenti , shuning uchun rele tok relesi deyiladi. Agar relening chulg‘ami katta qarshilikka ega bo‘lsa va u liniya kuchlanishi UT bilan ta’minlansa relening chulg‘amidagi tok bo‘ladi. Bu yerda pn - kuchlanish transformatorining transformatsiya koeffitsienti, Zp – rele chulg‘amining qarshiligi. Bundan relening ishlashi liniya kuchlanishi bilan хarakterlanadi, shuning uchun bu rele kuchlanish relesi deyiladi.
|
| |
