16
Ilmiy tadqiqot ishlarini o‘rganish va tahlil qilish natijasida hamda amaliy
pedagogik tajribalardan kelib chiqib, axborot-ta’lim muhitini
yaratishda unga asos
sifatida virtual laboarotriyalar va web platforma ishlab chiqildi va shu o‘rinda
umumiy o‘rta ta’lim maktablarida 7–sinf “Zoologiya” darsligi asosida yaratilgan
virtual laboratoriyalarni web platforma yordamida o‘qitish metodikasini
takomillashtirilgan modeli chiqildi (4-rasm).
Ushbu ishlab chiqilgan model umumiy
o‘rta ta’lim
muassasalari
maktablarining o‘quvchilarini KIM asosida yaratilgan virtual laboratoriyalar va web
platforma yordamida kasbiy faoliyatga tayyorlashning maqsadi (elektron-ta’lim
muhitida zoologiya fanini o‘qitish metodikasini takomillashtirish), mazmuni (o‘quv
dasturida belgilab berilgan mavzular mazmunini o‘rganuvchilar uchun moslab
takomillashtirishda multimedia dasturlari, obyektga yo‘naltirilgan dasturlar,
internetning
interaktiv xizmatlari, biologik jarayonlarni imitatsiya qilishga xizmat
qiladigan dasturlardan foydalanish orqali umumiy o‘rta ta’lim maktab o‘quvchilarni
kasbiy faoliyatga tayyorlash), axborot-ta’lim muhitini yaratishda kompyuter dasturiy
vositalaridan foydalanib web platforma yaratildi hamda uning tarkibiga zoologiya
fanining
takomillashtirilgan
metodik
ta’minotlari
kiritildi.
Mazmunan
takomillashtirilgan metodik ta’minot va web platformadan umumiy o‘rta ta’lim
maktablari o‘vuchilariga zoologiya fanini o‘qitishda foydalanish imkoniyatlari ochib
berildi.
Umumiy o‘rta ta’lim maktablari o‘quvchilarini ta’lim texnologiyalari (klaster,
charxpalak, bumerang,
assessment texnologiyasi, interfaol metodlar, grafik
organayzer va h.k.) yordamida samarali o‘qitishni tashkil etish,
natija
(takomillashtirilgan holda ishlab chiqilgan baholash mezonlariga asosan
o‘quvchilarni zoologiya fanidan o‘zlashtirish bo‘yicha darajasini aniqlash) orqali
fanni o‘qitish jarayonida amaliyotga joriy qilindi.
Zoologiya fanining metodik ta’minotini takomillashtirish natijasida umumiy
o‘rta ta’lim maktablari o‘quvchilarida quyidagi kasbiy ko‘nikma
va malakalar
shakllantirildi: o‘quvchilarda biologiya oid axborotlarni web platformadan saralab
olish, biologik jarayonlarni imitatsion modellar yordamida o‘rganish, kompyuter
texnologiyalaridan foydalanish ko‘nikmalariga ega bo‘lgan holda biologik
axborotlar (ko‘z bilan ko‘rib bo‘lmaydigan va nozik jarayonlar)ni
boshqarish,
berilgan topshiriqlarga muvofiq biologik jarayonlarni ko‘zatishda dasturiy
vositalarni tanlash, fan bo‘yicha yaratilgan imitatsion modellar yordamida biologik
jarayonlarni tahlil qilish va natijalarni asoslash,
xorijiy va mahalliy axborot
manbalaridan foydalanish, biologik jarayonlarni ko‘zatishda imitatsion modellardan
foydalanish, o‘z faoliyatini baholash va fan bo‘yicha shaxsiy qarorlar qabul qilish va
boshqalar.
Dissertatsiya ishining uchinchi bobi
“Pedagogik tajriba-sinov bosqichlari va