|
Avtomatikaning texnik vositalari (darslik) automatically € technical objects
|
| bet | 19/75 | | Sana | 18.12.2023 | | Hajmi | 2,66 Mb. | | #122696 |
Bog'liq Avtomatikaning texnik vositalari (darslik) automatically € techn (1) (1)
Sarf datchiklarini qo‘llashda turli xil fizikaviy prinsiplardan foydalaniladi. Uzluksiz oquvchan suyuqliklar va gazlarning sarfini aniqlashning eng ko‘p tarqal- gani drosselli qurilmalarda bosimning o‘zgarishi bo‘yicha o‘lchash usuli hisobla- nadi (2.20-rasm). Drosselli qurilmalar sifatida diafragmalar, sopla va Venturi trubkalari qo‘llaniladi.
Drossel-diafragmali suyuqlik datchiklarida (2.20,a-rasm) unga o‘rnatilgan trubkaning 1 ikkala tomonida 2 impulsli trubkalar joylashgan bo‘ladi. Rezistor R suyuqlik bilan shuntlanadi, hamda bosim va tok o‘zgarishini proporsionalligini ta‘minlaydi. Ikkilamchi jihozdagi tok I u quyidagicha aniqlanadi:
Iu = a (P1 – P2) = a P. (2.18)
2.20-rasm. Sarf datchiklari:
a) – drossel-diafragmali; b) – vertikal qanotli tezlik, v) – spiral-qanotchali
Bosim o‘zgarishi ∆R (N/m ) va sarf Q (m /s) orsidagi bog‘lanish quyidagi tenglik bilan ifodalanadi:
Q =αs S0·α· (2.19)
Bu yerda:Sp-diafragma teshigi yuzasi,m 2; αs – sarf koeffitsiyenti;
α-proporsionallik koeffitsiyenti; ∆P-bosim o‘zgarishi N/m 2; g-erkin tushish te- zlanishi,m/s 2; ή-muxitning zichligi,kg/m 3;
Sarfni o‘lchovchi tezlik datchiklari suv, suyuq yoqilg‘i, gaz va boshqa moddalarni aniqlash schyotchiklarida qo‘llanilib kelinmoqda.
Vertikal qanotli tezlik datchiklarida (2.20,b-rasm) ular orqali o‘tadigan suyuqlik vertushkani 2 aylanishiga sababchi bo‘ladi. Bunda oqim tezligiga propotsional bo‘lgan aylanish chastotasi quyidagicha bo‘ladi:
n = av = aQ/S, (2.20)
bu yerda a – proporsionallik koeffitsiyenti, ayl./min; v – suyuqlik tezligigi,m/s
Q – suyuqlik sarfi, m3/s;
S – datchikning ishchi yuzasi, m2.
Spiral vertushkali datchiklar (2.20,v-rasm) suyuqlikni katta sarflarini aniqlashda ishlatiladi. Bunday turdagi datchiklar boshqa turdagi datchiklardan farqli o‘laroq truboprovodlarning notekis joylarida ham ishlash qobiliyatiga ega. Spiral vertushkaning aylanish chastotasi n (ayl./s) sarfga Q (m /s) to‘g‘ri pro- porsional va qanot qadamiga l (m) teskari proporsional bo‘ladi:
|
| |
