27
Abstrakt tizimlar – bu insonlarning mahsuloti: nazariya, bilim,
qarashlar va boshqalar.
Tizimlarni vaqtga nisbatan
statik va
dinamik turlarga ajratish
mumkin:
statik tizimlarda vaqt o„tishi bilan tizimning holati o„zgarmaydi;
dinamik tizimlarda esa, uning bajarilishi jarayonida tizim
holatining o„zgarilishi kuzatiladi.
Har qanday tizim katta tizim tarkibiga kiradi. Bu katta tizim uni
o„rab turadi va berilgan tizimning tashqi muhiti bo„lib hisoblanadi. Shu
sababli, tizim tashqi muhit bilan o„zaro bog„lanishda bo„ladi. Tizim
tashqi muhit bilan aloqada bo„lganligi sababli
ochiq va
yopiq tizimlarni
farqlash mumkin.
Ochiq tizimlar o„zini o„rab turgan tashqi muhit bilan
faol aloqada bo„ladi va bunday aloqa tizimga rivojlanish va
murakkablashish imkonini beradi.
Yopiq tizimlar tashqi muhit bilan
aloqada bo„lmaydi, undagi barcha jarayonlar (energetikdan tashqari)
tizim ichida amalga oshiriladi.
