Axborot tizimlari




Download 3,4 Mb.
Pdf ko'rish
bet69/92
Sana26.12.2023
Hajmi3,4 Mb.
#128476
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   92
Bog'liq
13259 2 80C7DA6F1C5DAB2FBA8F4E018FAE1DDC884A9A05

111 
 
6.6-rasm. Data Mining texnologiyasidan foydalangan holda 
ma’lumotlatni qayta o‘zgartirish sxemasi 
Prognozlash tizimining barcha imkoniyatlari uchun ma’lumotlar 
bazasi va omborida vaqtinchalik qator shaklida saqlangan 

tarixiy 
axborot‖ (ya’ni, xronologik tartibda joylashtirilgan ma’lumotlarni 
tanlash) asos bo‘lib xizmat qiladi. Maqsadli ko‘rsatkichlarning hatti-
harakati dinamikasini adekvat aks DATA MINING tarmog‘ida 
aloqaXomaki ma’lumotlar Tanlash va tozalash Qayta o‘zgartirish 
Tarkibni baholash Maqsadli ma’lumotlar Qayta o‘zgartirilgan 
ma’lumotlar Modellar shablonlar Bilimlar Tushunish ettiradigan 
shablonlarni yaratish mumkin bo‘lsa, ularning yordamida kelajakda 
tizimning holatini taxmin qilish mumkin. 6.6-rasmda Data Mining 
texnologiyasini qo‘llashning to‘liq davri ko‘rsatilgan.
Data Mining ning muhim holati 

shablonlar bo‘yicha 
qidirilayotgan qonunchilikning noaniqligidir. Bu shuni anglatadiki, ular 
yashirin bilimlar (Hidden Knowledge) deb ataladigan ma’lumotlar 
tarkibida aniq bo‘lmagan, kutilmagan (Unexpected) doimiylikni aks 
ettirishlari shart. Ishbilarmon kishilar 

xom ma’lumotlar (Raw Data) 
chuqur bilimlar qatlamiga egaligi va uni savodli o‘rganishda 

haqiqiy 
tug‘ma qobiliyat aniqlanishi mumkinligi va undan raqobat kurashida 
foydalanish mumkinligi haqida tushunib yetishdi. 
Data Mining amaliy statistika, ko‘rinishlarni aniqlash, sun‘iy 
bilim usullari, ma’lumotlar bazasi nazariyasi va boshqalarga erishish 


112 
asosida yuzaga kelgan va rivojlangan multi fanlar sohasi hisoblanadi. 
Bu erda Data Mining ning turli faoliyatidagi tizimlarida amalga 
oshirilgan usul va algoritmlar ko‘p. 
Data Mining usuli yordamida aniqlangan qonuniylikning beshta 
standart turini sanab o‘tish mumkin: assotsiatsiya, izchillik, tasnif, 
klasterizatsiya i prognozlash.
Assotsiatsiya bir nechta voqelik bir-biri bilan bog‘liq bo‘lganda 
qo‘llaniladi. Masalan, kompyuter supermarketida olib borilgan tadqiqot 
55% kompter xaridorlari printer yoki skaner sotib olishadi; xuddi 
shunday printer komplekti chegirmalarga ega bo‘lganda 80% holatda 
sotib olinishini ko‘rsatishi mumkin. O‘xshash bog‘liqlik haqida 
ma’lumotlarni 
joylashda, 
menedjerlarga 
taklif 
etilayotgan 
chegirmalarning qanchalik foydaliligini baholash oson. 

Download 3,4 Mb.
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   92




Download 3,4 Mb.
Pdf ko'rish