|
Axborot tizmlari va texnologiyalariBog'liq TTAT MAJMUA NAMANGANStrukturalash-bu ob’ektlar va ma’lumotlarning o‘zaro bog‘lanishi tasvirlash usullari
haqidagi kelishuvni kiritishdir.
1-misol: strukturalanmagan ma’lumotlar.
SHaxsiy ish №16493; Aliev Karim Ergashevich; tug‘ilgan sana 1 yanvar 1979 yil;
SHaxsiy ish №16498; Bokiev Dilmurod Raxmatullaevich; tug‘ilgan sana 5 dekabr 1985
yil; SHaxsiy ish №16595; Zokirov Anvar Rashidovich; tug‘ilgan sana 15 may 1984 yil.
2-misol: strukturalangan ma’lumotlar.
Shaxsiy ishi №
Familiyasi
Ismi
Otasining ismi
Tug‘ilgan sana
16493
Aliev
Karim
Ergashevich
01. 01. 79
16498
Bokiev
Dilmurod
Raxmatullaevich
05. 12. 85
16595
Zokirov
Anvar
Rashidovich
15. 05. 84
Zamonaviy MO texnologiyasida MOni yaratish, unga xizmat ko‘rsatish va
foydalanuvchilarni MO bilan ishlashiga imkon yaratish maxsus dasturiy uskunalar
yordamida amalga oshiriladi. Bunday dasturiy uskunalar yordamida amalga oshiriladi.
Bunday dasturiy uskunalar majmuasi Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimlari (MOBT)
deb ataladi.
MOBT-MOni yaratish, uni dolzarb holatda ushlab turish, kerakli axborotni topishni
tashkil etish va boshqa xizmat ko‘rsatish uchun zarur bo‘ladigan dasturiy va til vositalari
majmuasidir. Boshqacha qilib aytganda MBBT bu - ma’lumotlar bazalarini yaratish va
foydalanish uchun boshqarishni ta’minlovchi, maxsus lingvistik vositalar majmuiga ega
bo‘lgan dasturiy ta’minot.
MOBT misoli sifatida quyidagilarni keltirish mumkin:
-DBASEdasturi, Microsoft Access, Microsoft For Pro For DOS, Microsoft For Pro For
WINDOWS, Paradox for DOS, Paradox for WINDOWS, OpenOffice.org Base, Cache,
CouchDB, IMS, DB2, Firebird, MS SQLServer, MongoDB, MySQL, mSQL, Neo4j,
Oracle Database va hakozo.
MOBTlarni ishlash prinsiplariga ko‘ra quyidagicha yo‘nalishlarga bo‘lib o‘rganish
mumkin:
Klient-server texnologiyasi asosida ishlovchi MBBT. Bular: InFormыx, Ingres, Interbase,
MS SQLServer, MongoDB, MySQL, mSQL, Neo4j, Oracle Database.
Fayl-server texnologiyasi asosida ishlovchi MBBT Bular: DataFlex, dBase,
OpenOffice.org Base, Paradox
Engines texnologiyasi asosida ishlovchi MBBT.Bular: BDE, Berkeley DB, C-Store ,
db4o, HSQLDB, Rdb, SQLite, ZODB
MO bilan ishlashga kirishishdan oldin ma’lumotlarni tasvirlash modelini tanlab olish
kerak. U quyidagi talablarga javob berishi lozim:
-axborotni ko’rgazmali tasvirlash;
-Axborotni kiritishda soddalash;
-axborotni izlash va tanlashda qulaylik;
-boshqa omborga kiritilgan ma’lumotdan foydalanish imkoniyatining mavjudligi;
-MOning ochikligini ta’minlash (yangi ma’lumotlar va maydonlar qo‘shish, ularni olib
tashlash imkoniyatlari va hokazo).
MO bitta yoki bir necha modellarga asoslangan bo‘lishi mumkin. Xar qanday modelga
o‘zining xossalari (parametrlari) bilan tavsiflanuvchi ob’ekt sifatida karash mumkin.
SHunday ob’ekt ustida biror amal (ish) bajarsa bo‘ladi. MO modellarining uchta asosiy
turlari mavjud:
|
| |
