64
13
1
14
3
15
5
16
7
17
10
18
9
19
8
20
5
21
2
50
Variatsion qatorlar uch xil bo`ladi: oddiy, guruhli, interval-guruhli.
Oddiy variatsion qatorlarda har qaysi varianta bir martadan ko`p
uchramaydi. Kuzatuvlar soni ko`p bo`lganda
bir xil kattalikka ega
bo`lgan variantalar guruhlarga ajratiladi va shu yo`l
bilan guruhli
variatsion qator tuziladi. Kuzatuvlar soni ko`p, boshlang`ich
va oxirgi
variantalar orasidagi amplituda katta bo`lganda, qo`shni variantalarni
bir-biriga qo`shish yo`li bilan ma`lum intervallar bo`yicha
variatsion
qator tuziladi. Bunday variatsion qatorni interval-guruhli variatsion qator
deyiladi.
Sanitariya
statistikasida
eng
ko`p
ko`llaniladigan
va
foydalaniladigan kattalik bu o`rtacha arifmetik qiymatlardir.
Variatsion
katordan o`rtacha arifmetik qiymat (
M
), o`rtacha kvadratik og`ish (
σ
) va
o`rtacha xatolik (
m
), bir necha usullarda keltirib chiqariladi.
I.
Oddiy usul
. Variatsion qatordagi har qaysi varianta bir martadan ko`p
takrorlanmaganda yoki barcha variantalar bir
xil sonda takrorlanganda
arifmetik qiymat oddiy usul bilan topiladi. Bunda variantalarni oddiy bir
- biriga qo`shib, topilgan yig`indini kuzatuvlar soniga bo`linadi.
Masalan:
muqim
shifoxonada
zotiljam
kasalik
bilan
yotgan
bemorlarning o`rtacha davolanish kunini topish talab etilmoqda (jadval
4.6).
jadval – 4.6
