• Vaqtincha mehnat qobiliyatini yo‘qotish bilan kechadigan kasallanishlar
  • Muhim noinfektsion kasalliklar




    Download 1,45 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet69/143
    Sana14.08.2024
    Hajmi1,45 Mb.
    #269512
    1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   143
    Bog'liq
    JAMOADA-HAMSHIRALIK-ISHI

    Muhim noinfektsion kasalliklar
    . Noinfektsion kasalliklarga 
    hozirgi vaqtda butun dunyoda katta e’tibor berilmoqda. Chunki, ushbu 
    kasalliklar o‘tish jixatdan og‘ir, atrofdagi odamlar va kelajak avlod 
    uchun xavf-xatar tug‘dirishi jihatdan muhim ahamiyatga egadir va
    alohida hisobga olib boriladi. Bunday kasalliklar jumlasiga sil, yuqumli 
    tanosil kasalliklar, zamburug‘li kasalliklar, traxoma va xavfli o‘smalar 
    kiradi. Har qanday davolash-profilaktika muassasining vrachlari 
    shunday 
    kasalliklarni 
    aniqlaganda 
    maxsus 
    ixtisoslashtirilgan 
    dispanserlarga tegishli hujjatni to‘ldirish orqali axborot beradi (sh. 089-, 
    sh.090-h). Joylardagi dispanserlarga tashxisni aniqlangandan so‘ng 
    ularni ro‘yxatga oladi va bemorni kuzatib boradi. Dispanserlarda 
    kasallik tasdiqlangandan so‘ng bemor haqidagi xabar tegishli viloyat 
    dispanserlariga yuboriladi va u erda ayrim kasalliklar bo‘yicha 6 oyda, 
    boshqa bir kasalliklar bo‘yicha 1 yilda 1 marta 61 a, b, j formalari 
    bo‘yicha hisobot tayyorlanadi. 
    Ana shu hisobot formalarida ma’lumotlarga asosan viloyat 
    bo‘yicha kasallanish ko‘rsatkichlari xar 100.000 aholiga hisoblanadi. 
    Vaqtincha mehnat qobiliyatini yo‘qotish bilan kechadigan 
    kasallanishlar –
    faqat ishlovchi aholi orasida o‘rganiladi. Ularning 
    alohida guruhga ajralishining sababi ular nafaqat aholi salomatligiga 
    ta’sir etadi, balki iqtisodiy tomondan ham zarar keltiradilar. 
    Bu kasallik turiga ishlovchilar tomonidan ishga chiqmasligiga sabab 
    bo‘lgan barcha kasalliklar kiradi. Vaqtinchalik mehnat qobiliyatini 
    yo‘qotish bilan bog‘liq bo‘lgan kasallikni o‘rganishda joriy-yilda 
    ishlovchi tomonidan vaqtinchalik mehnat qobiliyatini yo‘qotishga olib 
    kelgan har bir hodisa hisobga olinadi.Bu kasallik guruhini o‘rganishda 
    vaqtincha mehnat qobiliyatini yo‘qotishga olib kelgan har bir hodisa 


    103 
    hisobga olinadi. Bu kasalliklar guruhini o‘rganishda vaqtincha mehnat 
    qobiliyatini yo‘qotish varaqasi manba bo‘lib xizmat qiladi. U yuridik 
    hujjat bo‘lib, nafaqat mehnatdan ozod qiladigan, balki moliyaviy hamda 
    statistik hujjat bo‘lib ham hisoblanadi, chunki mehnat qobiliyati 
    yo‘qotilganda ijtiomiy sug‘o‘rta mablag‘lari hisobidan nafaqa to‘lanadi.
    Har bir korxona va muassasada kasaba uyushmalari va tibbiy 
    sanitariya qismlari vaqtinchalik mehnat qobiliyatini yo‘qotish bo‘yicha 
    chorakli hisobotlar 16-MYa va yillik hisobot 21-T shakllarini to‘ldira-
    dilar. 
    Ushbu hisobot shakllari asosida vaqtincha mehnat qobiliyatini 
    yo‘qotish bo‘yicha qator ko‘rsatkichlar hisoblanadi va tahlil qilinadi. 
    Mehnat qobiliyatini vaqtincha yo‘qotishga olib boradigan 
    kasalliklar to‘g‘risida uchta asosiy ko‘rsatkichga qarab fikr Yuritiladi: 
    1. Ishchilarning 100-tasiga to‘g‘ri keladigan mehnatga yaroqsizlik 
    hollarining soni 

    Download 1,45 Mb.
    1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   143




    Download 1,45 Mb.
    Pdf ko'rish