9
Yettinchidan, bank daromadlari va xarajatlarining optimal miqdorini
aniqlash. Har qanday tijorat tashkilotlari kabi banklar
faoliyatining maqsadi
ham maksimal miqdorda foyda olishdan iboratdir. Shuning uchun ham bank
daromadlari va xarajatlarini tarkibiy jihatdan va uning sof rentabellik dara-
jasini tahlil qilish asosiy maqsadlardan biri bo‘lib qoladi. Yuqori daromad
olish uchun
olinadigan daromad manbalari, har bir daromad keltiruvchi ak-
tivlar hamda bank xizmatlari turlarini o‘rganish va yuqori daromad keltiruv-
chi sohalarni aniqlab borish zarur. Shu bilan birga bank xarajatlari tarkibini
o‘rganish natijasida ma’lum xarajatlarni tejash imkoniyatlarini
aniqlash ham
faoliyat samaradorligini oshirish imokniyatlarini aniqlash, bank faoliyati
tahlilining maqsadlaridan hisoblanadi. Ma’lumki, daromadlilik va bankning
likvidliligi bir-birlari bilan qarama-qarshi ko‘rsatkichlari hisoblanadi. Shun-
day ekan, daromadlilik va likvidlilik o‘rtasidagi mutanosiblikni ta’minlash
ham faoliyat tahliliga asoslanadi.
Sakkizinchidan, bank qimmatbaho qog‘ozlarining jozibadorligini ta’-
min lashga erishish. Bankni o‘z mablag‘larining ko‘payib
borishi asosan
uning aksiyalarini sotishdan tushgan mablag‘lar hisobiga amalga oshiriladi.
Aksiyalarning sotilishi esa uning jozibadorligiga bog‘liqdir. Qaysi bankning
aksiyalari uning sohiblariga ko‘p daromad keltirsa, unga bo‘lgan talab ortib
boradi. Bu hol o‘z navbatida ushbu aksiyalarning jozibadorligini ta’minlaydi.
Ay niqsa, jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi davrida bank barqarorligini ta’-
min lashda uning kapitalining miqdori oshib borishi
muhim ahamiyat kasb eta-
di. Bank aksiyalarining qanchalik ko‘p miqdorda sotilishini ta’minlash ham,
uning faoliyatini uzluksiz ravishda har tomonlama tahlil etilishini talab etadi.
