16
vazifalari boshlanmasdanoq amalga oshirish maqsadga muvofiq hisoblanadi. Ta’kidlash
lozimki, barcha xil viruslarning aniqlanishini kafolatlovchi virusga qarShi vositalar mavjud
emas. Kompyuter tizimlarida viruslarni aniqlashning quyidagi metodlari mavjud:
skanerlash;
o‘zgarishlarni bilib qolish;
evristik taxlil;
rezident qorovullardan foydalanish;
programmani vaksinatsiyalash;
viruslardan apparat-programm himoyalanish.
Skanerlash
- viruslarni aniqlashning eng oddiy metodlaridan hisoblanadi. Skaner-
lash programma-skaner tomonidan amalga oshiriladi. Bu programma-skaner viruslarning
tanituvchi qismini-signaturani qidirish maqsadida fayllarni ko‘rib chiqadi. Ko‘pincha pro-
gramma-skanerlar aniqlangan viruslarni yo‘qotishi mumkin. Bunday programmalar po-
lifaglar deb ataladi. Skanerlash usuli signaturalari ajratilgan va doimiy bo‘lgan viruslarni
aniqlashda qo‘llaniladi.
O‘zgarishlarni bilib qolish
usuli programm-taf-tishchidan foydalanishga asoslangan.
Bunday programmalar odatda virus joylashadigan diskning barcha qismlari xarakteristi-
kalarini aniqlaydi va eslab qoladi. Programma-taf-tishchining davriy bajarilishi jarayonida
saqlanuvchi xarakteristikalari bilan disk qismlarini nazoratlash natijasidagi xarakteristika-
lar taqqoslanadi. Taftish natijasida programma viruslar borligi xususida taxminga asoslan-
gan axborotni beradi. Metodning eng asosiy afzalligi- viruslarning barcha xilini hamda
noma’lum viruslarni aniqlashi imkoniyatidir.
Evristik taxlil
usuli ham o‘zgarishlarni bilib olish metodlari kabi noma’lum viruslar-
ni aniqlash imkonini beradi. Ammo bu metod fayl tizimsi xususidagi axborotni oldindan
yig‘ish, ishlash va saqlashni talab
etmaydi. Evristik taxlilning mohiyati-viruslarning mumkin bo‘lgan yashash
makonlarini tekshirish va ulardagi viruslarga xarakterli komandalarni (komandalar
guruxini) aniqlashdan iboratdir.
