|
INTERDISCIPLINE INNOVATION AND SCIENTIFIC RESEARCH CONFERENCEBog'liq Normurodov Sadriddin Salim o’g’liINTERDISCIPLINE INNOVATION AND SCIENTIFIC RESEARCH CONFERENCE
British International Science Conference
48
Shaxs yuz tasvirini avtomatik tanib olish tizimining samaradorligi dastlabki
ma‟lumotlar sifatiga, yuzning dastlabki identifikatsion belgilarini tanlab olinishiga, ulardan
kerakli belgilarni ajratishga, tanib olishda foydalaniladigan usullarga va tanib olish
mezonlariga bog„liq [5].
Yuz tasviri asosida shaxsni tanib olish usullariga bag„ishlangan texnik
adabiyotlarda quyidagi asosiy usullar taklif qilingan:
korrelyatsiya koefitsentiga asoslangan usul;
Karunen - Loev shakl almashtirishiga asoslangan
«Eigenface» usuli (1.5-rasm);
chiziqli diskriminant tahlili va timsollarni aniqlashda diskriminant tahlillardan
foydalangan Robert Fisher sharafiga qo„yilgan «Fisherface» usuli.
Odatda, korrelyatsiya koefitsentiga asoslangan usul dastlabki belgilar fazosida
muvofiqlashtirilgan filtrlash kabi amalga oshiriladi. Bunda tanib olinayotgan yuz tasviri
hamda ma‟lumotlar bazasida saqlanayotgan etalon o„rtasida korrelyatsion bog„lanishning
mavjudligi usulga asos bo„lib hizmat qiladi. Tanib olinayotgan tasvir qo„yilgan talablarga
mos kelsa, u holda ular o„rtasidagi korrelyatsiya birga yaqin bo„ladi. Ishda tavsiya etilgan
belgilar asosida o„tkazilgan tajriba sinovining tanib olish aniqligi 91% ni tashkil etgan. Biroq
agar fon, masshtab, burilish burchaklari o„zgarsa, u holda korrelyatsiya yordamida ushbu
tasvirlarning o„xshashligini baholash murakkablashadi va tanib olish aniqligi keskin tushib
ketadi. Shuning uchun amalda ushbu usuldan foydalanish samarasiz hisoblanadi [8].
«Eigenface» usulidan olingan tasvir namunalari 1.5- rasmda keltirilgan.
1.5 - rasm. Karunen - Loev shakl almashtirishiga asoslangan «Eigenface» usulidan
olingan tasvirlar
Dastlabki belgilar fazosidan Furye-Mellin fazosiga o„tish orqali korrelyatsiya
koefitsentiga asoslangan usul takomillashtiriladi, bu esa o„z navbatida,
muvofiqlashtirilgan filtrlash orqali berilgan tasvirlar o„rtasidagi korrelyatsiyani yaxshilash
imkoniyatini yaratib beradi. Ushbu usul orqali shakllantirilgan belgilar fazosi o„lchamining
kattaligi mazkur usulning kamchiliklaridan biridir. Bundan tashqari, Furye-Mellin
almashtirishi muvofiqlashtirilgan filtrlash jarayonidagi hisoblashlarni sezilarli darajada
murakkablashtirib yuboradi.
|
| |
