• 1-chizma. Mikroorganizmlar seleksiyasi
    		•

    o’sish tezligining balandligi




    Download 2,11 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet7/131
    Sana13.02.2024
    Hajmi2,11 Mb.
    #155833
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   131
    Bog'liq
    BIOTEXNOLOGIYA ASOSLARI kitob
    29, Comparison and calibration of measuring instruments - lecture 5, Topshiriq. Cisco Packet Tracer dasturi yordamida ta L2 kommutato-fayllar.org, Kurs ishi mavzu “ot so‘z turkumini o‘rganish jarayonida o‘quvch-fayllar.org, Feruza Abdullayeva, 4-kurslar Amaliyot Suloymonov Jalil, 10 SINF Delphi da grafika bilan ishlash
    o’sish tezligining balandligi, 
    9
     
    arzon oziqa muhitida o’sishi, 
    9
     
    boshqa mikrofloraga va fagga chidamliligi, 
    9
     
    yuqori hosildorligi. 
    2. Produsentlarni yaratish usullari 
     
    Mikroorganizmlarning tabiiy shtammlarini hosildorligi ko’pincha talab darajasidan past 
    bo’ladi. 
    Hosildor shtammlar yaratish uchun yo’naltirilgan seleksiya - usulidan foydalaniladi (1-
    chizma).
    Buning uchun kimyoviy mutagenlar yoki radiasion nurlardan foydalaniladi. Seleksiya va 
    tanlov ishlari ba’zida yillab vaqt egallaydi va natijada mikrob hosildorligini 100 va undan ham 
    ko’proq marotabalab oshirish mumkin bo’ladi. Masalan, hozirgi davrda sanoat usulida ishlatib 
    kelinayotgan penisillin antibiotigi sintez qiladigan produsentning faolligi dastlabki shtammlarga 
    qaraganda 10 ming marotabadan oshib ketgan. 
    YUqori faollikga yoki hosildorlikga ega bo’lgan shtamm yaratish uchun seleksioner, tabiiy 
    shtammni genetik materiallarini o’rganish borasida o’ta murakkab, o’ta nafis ishlarni amalga 
    oshirishi lozim bo’ladi. Bunda, genlarni rekombinasiyasi bilan bog’liq bo’lgan barcha usullardan, 
    xususan: kon’yugasiya, transduksiya, transformasiya va boshqa genetik jarayonlardan 
    foydalanishga to’g’ri keladi (2-chizma). 

    1-chizma. Mikroorganizmlar seleksiyasi 
     
    Masalan, kon’yugasiya usuli (bakteriyalar orasida genetik materiallar bilan almashish), neft 
    qoldiqlarini faol parchalovchi Pseudomonas putida shtammini yaratishda samarali foydalanilgan 
    edi. 
    Ko’pincha transduksiya (bakteriya viruslari-bakteriofaglar yordamida bir bakteriyadan boshqa 
    bakteriyaga genlar o’tkazish) va amplifikasiya (kerakli genlarni nusxa sonini ko’paytirish) 
    usullaridan keng foydalanish orqali har xil fiziologik faol moddalar sintez qiluvchi hosildor 
    shtammlar yaratilgan. Ko’pgina mikroorganizmlarda antibiotik sintez qiluvchi genlar va ularni 
    boshqaruvchilari xromosomalarda emas, balki plazmidalarda (xromosomadan tashqaridagi DNK) 
    joylashgan bo’ladi. Bunday paytda amplifikasiya orqali hujayradagi plazmidalar sonini ko’paytirish 
    orqali shtammlarni hosildorligini oshirish mumkin. 
    Seleksiya ishlarini yana bir yo’li bu har-xil bakteriyalar protoplastlarini bir-biriga birlashtirish 
    natijasida genetik rekombinantlar olish yo’lidir (3-chizma). 


    Download 2,11 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   131




    Download 2,11 Mb.
    Pdf ko'rish