Bog'liq blokcheyn-texnologiyasi-tushunchasi-va-uning-huquqiy-maqomi
677 UZBEKISTAN | www.caajsr.uz haqida, nikoh haqida va o‘lim haqida guvohnomalar, oliy ma’lumot haqida diplomlar,
moliyaviy hisobotlar, tibbiyot kartalari, sug‘urta to‘lovlari uchun murojaatlar,
aylovlardagi ovozlar, mahsulotlarning kelib chiqishi – kod ko‘rinishida taqdim etilishi
mumkin bo‘lgan istalgan ma’lumotni saqlashga dasturlab qo‘yish mumkin.
Blokcheyn texnologiyasi faqatgina moliya yoki iqtisodiyot sohasida emas, balki
boshqa bir qator ijtimoiy sohalarda ham o‘z samarasini beradi. O‘z navbatida tibbiyot
sohasida mazkur texnologiyaning tatbiq etilishining ahamiyatini tahlil etishimiz
maqsadga muvofiqdir. Texnologiya tomonidan axborotning o‘zgarmasligini,
o‘zgartirilgan ma’lumotlarni kuzatish hamda ularning xavfsizligini ta’minlash kabi
o‘ziga xos imkoniyatlari blokcheynning bemorlarning elektron kasallik tarixini saqlash,
ularni boshqarish hamda erkin almashinuvini ta’minlashda ham xizmat qiladi desak
mubolag‘a bo‘lmaydi. Shu o‘rinda, MedVice platformasi Stellar nomli blokcheyn tizimi
hamda sun’iy intellekt yordamida bemorlarning tibbiy ma’lumotnomalari analiz qilish
oqibatida ularni to‘playdi hamda samarali xizmat ko‘rsatish usullarini taklif etadi. Shu
bilan bir qatorda, blokcheyn o‘z o‘rnida tibbiy ko‘riklar haqidagi ma’lumotlarni
saqlashda ham o‘z imkoniyatlarini namoyish etadi. IBM kompaniyasi COVID-19
koronavirusiga qarshi kurashda yordam beruvchi MiPasa loyihasi ustida ishlamoqda.
Yechim barcha ishtirokchilar uchun yagona bilim bazasini yaratish maqsadida turli
manbalardan tibbiy, ilmiy va tadqiqot ma’lumotlarini to‘plash, ularni sinxronlashtirish,
kamchiliklar va farqlarni aniqlash uchun mo‘ljallangan. MiPasa – bu Jahon sog‘liqni
saqlash tashkiloti, Kasalliklarni nazorat qilish markazi, Isroil Sog‘liqni saqlash vazirligi
va boshqa malakali muassasalardan olingan koronavirus haqida tasdiqlangan
ma’lumotlar uchun ochiq platforma hisoblanadi.
Qolaversa, tibbiyot sohasida qalbaki dori vositalarini ishlab chiqarish hamda
ularni tijoratlashtirish eng keng tarqalgan muammolardan biri hisoblanadi desak
adashmagan bo‘lamiz. Blokcheyn texnologiyasini tatbiq etish tibbiyot preparatlari bilan
bog‘liq firibgarliklarni profilaktika qilishga ko‘maklashadi. Xususan, Xitoyning SF
Express kurer kompaniyasi COVID-19 pandemiyasi paytida dori-darmonlarni yetkazib
berishni kuzatish uchun blokcheyn texnologiyasidan foydalanadi. Tibbiyotdagi aqlli
qurilmalar doimiy ravishda shifokorlarga real vaqtda bemorlarning ahvoli to‘g‘risida
ma’lumot to‘plash orqali yordam beradi: yurak urishi, kislorod darajasi, tana harorati va
boshqa ko‘rsatkichlar haqida ma’lumotlar hamda blokcheyn texnologiyasida bunday
muhim ma’lumotlarni saqlash ularning xavfsizligi va ishonchliligini oshiradi
9
.
Mazkur yondashuv intellektual mulkdan foydalanishni nazorat qilish uchun ham
to‘g‘ri keladi: u foydalanuvchiga necha marta axborotga ulanish, u bilan o‘rtoqlashish
9
