Buxoro davlat universitetining pedagogika instituti pedagogik ta

605 
 
maslahatchilik tizimi; 
 
darslik boʻyicha oʻqitish; 
 
kichik guruhlar tizimi; 
 
kompyuter yordamida oʻqitish; 
 
repetitorlik tizimi; 
 
dasturlashtiriladigan boshqaruv. 
Ta’lim oluvchiga yondashuv turi boʻyicha pedagogik texnologiyalar quyidagicha nomlanadi: 
 avtoritar; 
 didaktik yoʻnaltirilgan; ijtimoiy yoʻnaltirilgan; 
 antropologik yoʻnaltirilgan; pedagogik yoʻnaltirilgan; 
 shaxsga yoʻnaltirilgan; 
 insonparvarlikka va shaxsga yoʻnaltirilgan; hamkorlik texnologiyalariga yoʻnaltirilgan; erkin tarbiyaga 
yoʻnaltirilgan; 
 ezoterik ta’lim va tarbiyaga yoʻnaltirilgan. 
Qoʻllaniladigan asosiy metod boʻyicha pedagogik texnologiyalar quyidagi 
turlarga ajratiladi: 
 dogmatik, reproduktiv metod; 
 tushuntirish, koʻrgazmali; 
 rivojlantiruvchi ta’lim; 
 muammoli, izlanishli; 
 ijodiy metod; 
 dasturlashtirilgan ta’lim metodi; 
 dialogli metod; 
 oʻyin metodi; 
 oʻz-oʻzini rivojlantiruvchi ta’lim metodi; 
 axborotli (kompyuterli) ta’lim metodi. 
Tashkiliy shakllarga koʻra, pedagogik texnologiyalar quyidagi turlarga 
ajratiladi: 
 hozirgi an’anaviy ta’lim; 
 shaxsga yoʻnaltirilgan pedagogik jarayon asosidagi pedagogik texnologiyalar; 

606 
 oʻquvchilar faoliyatini faollashtirish va jadallashtirish asosidagi pedagogik 
texnologiylar; 
 oʻquv jarayonini boshqarish va tashkil qilish samaradorligi asosidagi pedagogik 
texnologiyalar; 
 materialni didaktik takomillashtirish va rekonstruksiyalash asosidagi pedagogik 
texnologiyalar; 
 xususiy fanlar pedagogik texnologiyalari; 
 alternativ texnologiyalar; 
 tabiatga moslashtirilgan texnologiyalar; 
 rivojlantiruvchi ta’lim texnologiyalari; 
 mualliflik maktablari pedagogik texnologiyalari; 
 texnologiyalarni loyihalash va oʻzlashtirish texnologiyalari. 
Bulardan tashqari, shaxsning xususiyat va sifatlari tarkibiga yoʻnaltirilganlik 
boʻyicha quyidagi turlarga ajratiladi: 

fanlar boʻyicha bilim, oʻquv, koʻnikmalarni shakllantirishga yoʻnaltirilgan – 
axborot texnologiyalari; 

aqliy faoliyat usullarini shakllantirishga yoʻnaltirilgan – operatsion 
texnologiyalar; 

estetik va axloqiy munosabatlar sohasini shakllantirishga yoʻnaltirilgan 
emotsional texnologiyalar; 

shaxsning 
oʻz-oʻzini 
rivojlantirish 
mexanizmlarini 
shakllantirishga 
yoʻnaltirilgan oʻz-oʻzini rivojlantirish texnologiyalari; 

ijodiy qobiliyatlarni rivojlantirishga yoʻnaltirilgan evristik texnologiyalar; 

amaliy faoliyat sohasini rivojlantirishga yoʻnaltirilgan amaliy texnologiyalar. 
Matematika mashgʻulotlari oʻquvchilarda ilmiy dunyoqarash asoslarini 
shakllantirishga, bilim qobiliyatlarini oʻstirishga va oʻqishga, jamoaviy foydali 
ishlarga jiddiy munosabatni, vatanga muhabbatni tarbiylashga qaratilgan boʻlishi 
kerak. 

607 
Xulosa qilib shuni aytishimiz mumkinki, oʻsib kelayotgan yosh avlodning har 
tomonlama yetuk, bilimdon kishilarni tayorlashda matematika fanining roli 
qanchalik muhim boʻlsa, “Fanlar shohi ” – “Matematika”ni mukammal 
singdirishda, oʻquvchilar mustaqil fikrlashlarini oshirishda, zamonaviy 
texnologiyalardan foydalanishning oʻrni ham shunchalik muhimdir. 

Download 9,63 Mb.