O lm a daraxtidagi vegetativ va genetativ novdalam i bir-biridan
ajrata bilish kerak.
V egetativ novda kurtagi mayda, ixcham, gener-
ativ novda kurtagi esa yirik boMadi. Bu ikki xil kurtak o ‘tkir pichoq
bilan qirqiladi, so ‘ngra buyum oynasiga
quyilib preparoval igna
uchi bilan uning q o ‘n g ‘ir tusdagi q o big‘i olib tashlanadi. V egetativ
kurtakning q obig‘i ostida yashil barg boshlang‘ichi joylashadi, kur
tak m arkazida esa qisqargan novda boMadi. G enerativ kurtak ichida
gul boshlangMchi joylashishi lupada tekshiriladi.
Tikan, gajak, jingalaklam i gerbariyda koMish mumkin. K o‘p
yillik ildizpoya o ‘sim ligining yer osti shakli o ‘zgargan kurtak tuzi
lishi lupa orqali tekshiriladi. G ‘umay, ajriq,
gulsapsar yoki qam ish
ildizpoyasi olib tekshiriladi va rasmi daftarga chizib olinadi.
Kartoshka - o ‘sim likning yer ostida ju d a qisqarib dum aloqlash-
gan ildizdan iborat tuganagi. Uning to'qim asida zaxira moddalar -
kraxmal ju d a k o ‘p to ‘planadi. K artoshka tuganagida barg o ‘m i va
kurtaklardan iborat k o ‘zchalari boMib, har bir k o ‘zchada
uchta va
undan k o 'p ro q kurtak joylashganligini aniqlash mum kin.
Piyoz o ‘sim likning qisqargan poyasi boMib, u b o ‘yiga kesilib,
ikkiga ajratilib tekshiriladi. Piyozning usti sirtqi quruq qobiq bi
lan o ‘ralgan, bu qobiq uni qurib qolishdan saqlaydi. Qobiq ostida
seret oqish barglari va m arkazida yashil barglar boMadi.
Bu uch xil
barglar uzoq (dontse)ning ustidagi kurtak boshlangMchlaridan hosil
boMadi. 0 ‘zakning tagida esa q o ‘shim cha ildizi boMadi. Piyozbosh,
ildizpoya, kartoshka tuganaklari koMib chiqilib, bo'gMn
oraliqlari,
qisqargan barg kurtaklari ham da ildizlaming rasmlari chizilib, nom-
lari yozib q o ‘yiladi.
Shoxlanish tiplarini o ‘rganish uchun esa gerbariy kolleksiyasi,
suvoMlari, seren, terak, olm a novdalari bilan tanishiladi.
