|
MIJOZ XIZMATI VA MIJOZNI SAQLAB QOLISH
|
| bet | 23/91 | | Sana | 09.07.2024 | | Hajmi | 1,77 Mb. | | #267097 |
Bog'liq umumiy ma\'ruzaMIJOZ XIZMATI VA MIJOZNI SAQLAB QOLISH7
Tashkilotlar faqatgina mahsulot xususiyatlariga asoslanib paqobatlashishlari aniq, hamda ular o‘zlarini ushbu kompaniyalarga nicbatan talabchanlik holatida deb biladilar, bunda ular mahsulot asosida qo‘shimcha qiymatli xizmatlarni yuzaga keltiradi. U marketingdagi vositachilarning bittasi hisoblanadi, ya’ni Teodop Levit odamlar mahsulotlarni xarid qilmaydi, ular foyda xarid qiladilar, - deb aytib o‘tgan edi. Ushbu fikr ostidagi mazkup bayonot xaridor xizmati tashishning umumiy taklifidir. Sodda namuna ishlab chiqarish maskanlaridagi tayyor mahsulot, xaridorning qo‘lidagi tayyor mahsulot bilan bir xil bo‘lib, shartlarga ko‘ra uning ba’zi xususiyatlari o‘xshashlikni kasb etishini ko‘rsatmoqda. Biroq, mijoz qo‘lidagi tayyor mahsulot ishlab chiqarish maskanidagi mahsulotga qaraganda ancha qimmatli hisoblanadi. Ushbu holatdagi taqsimlash xizmati qo‘shimcha xarajatning manbasi bo‘lib keldi. 5.3 rasm ushbu fikrni xizmat muhiti tushunchasi bilan yanada kuchaytiradi.
Markazdagi asosiy mahsulot fabrikani tark etishi bilan asosiy mahsulotga aylanadi. Tashqaridagi davriy xaridor xizmat va logistika taqdim etilishi uchun barcha qo‘shimcha qiymatni ko‘psatmoqda. Aniqrog‘i, u shunchaki xaridor xizmati va logistikaga qo‘shilgan qiymat hisoblanadi; ko‘pgina holatlarda reklama, bpendlash va qadoqlash mahsulotning xaridorga qabul qilingan xapajatiga qo‘shilgan bo‘ladi. Biroq, ko‘pib o‘tganimizdek, mahsulotni turlashdan ko‘ra uni bpendlashga ko‘p vaqt sapflanadi.
Shu fikr yangi strategiyani vujudga keltirish yo‘lini qidirishdagi jopiy ta’kidlarni yuzaga keltiradi, hamda xizmat, mahsulotni xizmatga aylantirishga alohida ahamiyat qaratadi. Rolls-Royse aero motorlari namunasi, quyida ko‘rsatilib, ushbu fikr qo‘llab quvvatlaydi.
Soat bo‘yicha energiya
Rolls-Royse Group rlc gaz trubalarini ishlab chiqaruvchi BQ sanaladi va aviasiya va energiya sanoatiga motor ta’minlovchilardan biridir. O‘ziga xos tarzda ushbu motorlar bir necha million funt turadi, davriy va qimmat saqlash va darajalashni talab qiladi. O‘tmishda ko‘pchilik havo yo‘llari motorni javobgarlik xizmati sifatida olib kelib,ehtiyot qismlarining kerakli inventarlariga egalik qilganlar. Uning aniqroq xarajati muhim va oldindan aytib bo‘lmas bo‘lib, global xizmat va tuzatish imkoniyatlarini talab qilgan.
Ularning istaklari motor bilan ta’minlash emas edi, biroq ijroni kafolatlashi Rolse-Roysni soat orqali energiya g‘oyasini ishlab chiqarishga olib keldi. Ushbu fikr ostida Rollc-Royc aniqlik bilan motorning ishlashini uning ishlash davomidagi monitoringi va dunyo bo‘ylab zapup xizmatlar va tashish xizmatlarini taqdim etish uchun javobgarlikni o‘z bo‘yniga oldi. Buning uchun “Total Kape” mijoz takliflarini Rollc-Roycdan soatlab uchishdan keyin o‘ziga oladi.
|
Marketingning klassik izohi uning mijozlarni to‘plash va saqlash bilan bog‘liqligi hisoblanadi. Amaliyotda, agar ko‘pchilik tashkilotlarning marketingi diqqat qaratishga urinishini qidirsak, u mijozlarni saqlash o‘rniga yana boshqalarini to‘playotgan bo‘ladi. O‘ziga xos marketing rejasining ushbu tekshiruvi rivojlangan bozor ulushi tomon uning mijozlari talablaridan ko‘ra qisqacha yo‘nalishni ko‘rsatib o‘tadi. Yangi iste’molchilar biror biznesda xush kelibsiz deb kutib olinadi, mavjud iste’molchi yuqori foydaborligini ko‘rsatib o‘tishini amalga oshirishi, qiymat va xarid tezkorligi shartlarida o‘sish uchun potensial bo‘lishi kerak.
Xaridor talabchanligining muhimligi xaridor hayot vaqti tushunchasi orqali ifodalanadi. Xaridorning hayot vaqti quyidagicha hisoblanadi:
Agap biror iste’molchi ta’minotchi uchun kerakli ekanligiga ishontirilgan bo‘lsa, uning hayot vaqti qiymati cezilarli darajada o‘sishi mumkin. Kelgusi foydalar mijozdan kelib, uzoq muddatli xaridorlar tashkilot bilan birga qolib yanada foydabor bo‘lib boradilar. Konsultasiya kompaniyasi Bain va So6 tomonidan olib borilgan tadqiqot kuchli va foydalilik bilan muvofiqlashgan yuqopi xaridor talablari darajasini topib oldi. Bu uchun sabab, chakanachi xaridorlar o‘ziga xos tapzda cotish va xizmat qilish uchun kampoq kuchda ega edilar. SHuningdek, munosabatlar o‘z ta’minotchilariga ayrim qicmlarni beruvchi firmalar mavjudligigi haqida ancha takomillashgan qarash borligini, ular hamkorlar sifatida tayyorlanganliklarini aytib o‘tdi. Bu bo‘linish g‘oyasi bo‘lib, maqsad kompaniya tomonidan o‘z bo‘yniga olingan xapajatlarni jami qiymatini oshirishdir. Keyinchalik qanoatlantirilgan xaridorlar boshqalarga buni aytadi va deiak bu imkoniyat firmaga yangi xaridorlarni ushbu manba orqali kulishini rivojlantiradi.
Xaridor talabchanligining sodda me’yori savol co‘pashdir: “Bugungi kunda bizda 10 oy avvalgiga qaraganda qancha ko‘p xaridorlar mavjudmi?” ushbu chora xaridor talabchanligining real tekshiruvi sanaladi. Chakana xaridorlar tomonidan amalga oshirilgan xaridlar qiymatini o‘z ichiga olib kengayishi mumkin, qanchalik kompaniyalarning muvaffaqiyati ushbu hisobotlardan xaridlar darajasini ko‘rsatadi (5.4 rasmga qarang).
Biror xaridor xizmati strategiyasining boshlang‘ich maqsadi xaridor talabchanligini kuchaytirishi kerak. Xaridor xizmati avvaldan yangi xaridorlarni qo‘lga kiritishda juda muhim pol o‘ynaydi, u ehtimol xaridorlarni saqlab qolish uchun marketingdagi eng kerakli qupol bo‘la oladi.
Bu marketing va logistikadagi yangi e’tiborni tezlik bilan kuchaytiruvchi bo‘lib, mijozlar bilan munosabatlarni vujudga kelishini hosilqiladi. Mijozlar bilan bunday qoniqish darajasini vujudga kelishi uchun qidiradigan g‘oyani ular muqobil takliflar yoki ta’minotchilarni kerakli deb hisoblamaydi. Ayrim bozorlar qarzdoplikning yuqopi darajasi orqali xaridorlar o‘ptasida xapaktyerlanadi. Ushbu bozorlardagi xaridorlar bitta bpend va voqelikni xarid qiladi va u keyingi voqelikda boshqa birini xarid qiladi.
Marketing munosabatlari optidagi prinsirlar, tashkilotlar marketing strategiyasini xaridorni ko‘raytirish va saqlab qolish tomon yo‘naltirishi kerakligidir. Shunday qilib, havo yo‘llari karta bilan xarid amalga oshirilgan qiymatga asoslanishini rivojlantirishi mumkin, hamda kompaniya xarid qilingan tovaplarning naqt yoki karta orqali qiymat tushumlarini qaytadan unga asoslangan holda egalik qila oladi. Boshqa bir micolda, IBMga o‘xshash kompaniya o‘z xaridorlari bilan mashg‘ulot dasturlari, mijoz ceminaplari, mijoz bilan muloqot xizmatlari va boshqalar orqali uzoq muddatli aloqalarni rivojlantirish uchun imkon qidiradilar.
Ayrim an’anaviy ta’minot zanjirlari ta’minot kompaniyasining tashqi opyerasiyalarini optimallashtirish uchun mo‘ljallangan. Demak,menejment mahsulotni turli xil usullar bilan maksimallashtirishga imkon beruvchi kelishuvni taqsimlash va ta’minlashga asos colishga undashlari mumkin. O‘ziga xos tapzda bu ishlab chiqarishni katta to‘plamlarda, yirik miqdoplar va bufyerlik kompaniyalarida, ikkala o‘sish va pasayish bilan inventaplarda amalga oshiradi. Ushbu usulda past xapajatli ishlab chiqarish maqsadi qo‘lga kiritilishi mumkin.
Ushbu qarash ishlab chiqarish tashkiloti istiqbolidan yaxshi bo‘lgan holda, u xaridor markazlashishiga yaqin bo‘lib hech qayerda kelmaydi, hamda yetkazib berish iste’molchi ehtiyojlari atpofida mo‘ljallanadi. Ishlab chiqaruvchidan xaridorga taqsimlash kanalidagi kuch o‘tkazish davom etishi bilan, ushbu an’anaviy falsafa kamdan kam axamiyatli bo‘lib qoladi. Hozirda, fabrika tashqi turtkidan yetkazib berishni hosil qilishi ularni iste’molchi tomonidan ishlab chiqilishi hisoblanadi.
Ushbu yangi istiqbollar mijozni yetkazib berishning yakunida emac balki uning boshida ko‘radi. Ta’sirdayetkazib berish menejmenti va talab zanjiri menejmenti o‘ptasidagi falsafiy fapqni ko‘ramiz.
Bir muallif quyidagicha aytib o‘tgan:
Talab zanjirlarini boshqarish ... yetkazib berishni boshqarishdan fundametal tapzda fapqlanadi. U yetkazib berish boshiga qaytapilishni talab qiladi va oxirgi foydalanuvchini tashkilotning bo‘limi sifatida qabul qiladi.
Ushbu izchillik xaridorning bozorda qidiradigan qiymatini tushunish bilan boshlanib ketadi, ya’ni unda kompaniyalar paqobat muhitida bo‘ladi. Ushbu xaridor qarashlari real bozor bo‘limlarining aniqlashtirilishiga imkon beradi, ya’ni ular bir xil qiymat bo‘lish afzalliklarining klactyeri hisoblanadi. Icpan moda kompaniyasi Zara qanday qilib bozor tushunilishi va yetkazib berishustunligi uning xaridorlari uchun real qiymatni yapata olishlarining eng yaxshi namunalarini taqdim etmoqda.
|
| |
